 |
Date of Birth | 1883-01-16 | |||
| Place of Birth | Biała (obecnie Bielsko-Biała) | ||||
| Date of Death | 1944-06-11 | ||||
| Place of Death | Kraków | ||||
| Pseudonym and cryptonym |
Cz.M.; M.C.M.;M.Cz.; M.Cz.M.; m.č.; M.Č.; M.Česky; |
||||
| Familiar relationships | z Rybczyńskich; 1 voto Česky; 2 voto Mączyńska;
ID: psb.17480.1 |
||||
| VIAF ID | 20668493 | ||||
| Archiwum Państwowe w Warszawie |
Maria Czeska-Mączyńska was a story writer, poet, author of books for children and adolescents, and social activist. She was born on January 16th, 1883 in the city Biała, just outside of Bielsk, and died on June 11th, 1944 in Kraków. She debuted in 1900 with her story Księżycowe blaski (eng. Moon Shines), printed in the Gazeta Lwowska newspaper under the pseudonym Roland. In 1912, she lived in Kraków where she developed her literary prowess, composing poetry, short stories, columns, and reviews in the newspapers Konica Powszechna (1912-1914), Gazeta Lwowska (1913-1914), Gazeta Poniedziałkowa (1913-1914), Echo Artystyczne i Literackie (1913-1914), Nowa Reforma (1913-1917), Przegląd Powszechny (1913-1921). During World War I, she worked at a hospital in Kraków, and in 1917 she wrote her first story for adolescents entitled Dwaj Rymszowie: powieść historyczna z XVII wieku (eng. Two Romans: A historical account from the 17th century). She wrote other stories afterwards.
After the death of her first husband Česki, she remarried to Mieczysław Mączyński and lived permanently in Żywiec. She continued producing literary works, publishing them in the magazines: Wiek Nowy (1919-1930), Przewodnik Katolicki (1924-1930), Dzwon Niedzielny (1925-1932; 1938), Niedziela (1925-1932), Kurier Literacko-Naukowy (1929-1931). She published texts for children and adolescents in the columns: Młoda Polska (1925-1929), Płomyczek (1925-1929; 1932-1934), Płomyk (1925-1933), Przyjaciel Młodzieży (1925-1930), Głos Dziewcząt Polskich (1929-1931; 1933).
She was also the lyric author of many religious songs written to the music of Polish composers: Józef Edmund Titz (professor, musician, composer, teacher of Karol Wojtyła): Czy znasz ten świat? Pojedzie mój węgiel (eng. Do You Know This World? My Coal Will Go), compiled in the collection: Cztery pieśni górnicze: op. 3 nr 19-22 na chór męski (eng. Four Mining Songs: Op. 3 nr 19-22 for male choir); Włodzimierz Poźniak (musicologist, lecturer at the Music Conservatory in Krakow, and later at Jagiellonian University): Czy znasz ten świat: na chór męski (eng. Do You Know This World: For male choir); Ślaz L: Przychodzisz do nas, Ach, uproś nam (eng. You Come to Us, Ach, Entreat Us), for male and female choirs, harmonium, and organ, in the collection: Deszcz róż: dwie pieśni ku czci św. Teresy od Dzieciątka Jezus (eng. Rain of The Roses: two songs in tribute to St. Teresa from the baby Jesus); Feliks Nowowiejski: Na święty bój: pieśń misyjna, Nadszedł Trzeci Maj: pieśń na dwa głosy z towarzyszeniem fortepianu (eng. The 3rd of May has come: for two voices with a piano accompaniment), O przyczyń się: pieśń do św. Stanisława Kostki, „Błogosław Panie”: pieśń misyjna (eng. Oh contribute: song to St. Stanislaus Kostka), for little girls choir or little boys a capella; and Edmund Maćkowiak (choirmaster, composer, conductor and educator): Nadszedł Trzeci Maj: na chór mieszany a capella (eng. The 3rd of May has come: for mixed choir a capella).
WORKS
Cywilny woźnica, [In:] Widziały to sępy i kruki... : wybór nowel wojennych, przedm. S. Lam, Poznań, Księg. św. Wojciecha, 1916, s. 115-130.
Czarne pisklęta. Rzecz sceniczna w 3 odsłonach, Kraków, Wydaw. Księży Jezuitów, 1928.
Czerwone róże, „Kurier Warszawski”, 1933, nr 6.
Demon życia, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1923, nr 6484-6550.
Demon życia, Przemyśl, Wydaw. „Książek Zajmujących” Książnicy Naukowej, 1925.
Donna Liza : kartka z kroniki miasta Pizy, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1914, nr 37; 39; 41; 43 (wyd. poranne).
Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, [Il.] W. Gosieniecki, Poznań, Druk. i Księg. Św. Wojciecha, 1917. Wyd. 2., 1918.
Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, Wyd 3., [II.] T. Wolniewicz, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1921]
Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, [II.] T. Wolniewicz, Wyd. 4., Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1925].
Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, II. T. Wolniewicz, Wyd. 5 <tysiąc 13-15>., Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1925]. [1930]
Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, II. T. Wolniewicz, Wyd. 6 <tysiąc 16-18>, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1929].
Dwie powiastki, Kraków, Sekretarjat Gen. Ligi Katolickiej, 1927. [zawiera: S. Zalewski – Stary fornal, M. Czeska-Mączyńska – Nad przepaścią].
Dymy : powieść z życia ludu, „Dzwon Niedzielny (Kraków)”, 1925, nr 41-52.
Dymy : powieść z życia ludu, „Dzwon Niedzielny (Kraków)”, 1926, nr 1-24; 41-52.
Dymy. Powieść, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, 1927.
Dyngus, „Wiek Nowy (Lwów)”,1929, nr 8333.
Dziwaczne przygody Imci Pana Jura Bendońskiego : powieść na tle XV stulecia, „Dzwon Niedzielny (Kraków)”, 1927, nr 37-52., 1928, nr 1-52.
Dziwaczne przygody imcipana Jura Bendońskiego. Powieść na tle XV stulecia, Poznań, Wielkopolska Księg. Nakładowa K. Rzepecki, 1928.
Dziwaczne przygody imcipana Jura Bendońskiego. Powieść na tle XV stulecia, Łomża, Biblioteka Dobrych Książek, 1939.
Eloe. Nowele, Kraków, J. Czernecki dawniej Księg. Spółki Wydawniczej Polskiej, 1918.
Helusia z rakowickiego młyna. Powieść dla młodzieży, II. M. Jaroszyńska, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1930].
Helusia z rakowickiego młyna : powieść dla młodzieży, Kraków, Księgarnia Stefana Kamińskiego, [1947].
Hosanna, „Kronika Powszechna (Lwów)”, 1912, nr 13.
Hosanna! : (opowiadanie z czasów Chrystusa), „Dzwon Niedzielny (Kraków)”, 1930, nr 15.
Jak to aniołkowie pierzynki trzepali, "Kurier Literacko-Naukowy",1928, nr 53, s. 2.
Jako te liście…, „Kronika Powszechna (Lwów)”, 1912, nr 43-44.
Jego film, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1913, nr 524-534.
Koszula Królowej Izabelli, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1922, nr 6198-6201.
Legionistki, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1924, nr 7045-7050, 7053.
Macierzyństwo i wiersze różne, Poznań, Nakł. Autorka, 1932.
Matka : szkic z roku 1914-1915, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1917, nr 320-342.
Mściciel, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1921, nr 213-220.
Nauczycielka, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1925, nr 7257.
Na rozdrożu. [Powieść], Przemyśl, Wydaw. „Książek Zajmujących"Książnicy Naukowej, 1925.
Na różnych piętrach, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1919, nr 5579.
Na różnych strunach, [Wiersze. II. na okł. Bogdan Nowakowski], Poznań, Druk. i Księg. Św. Wojciecha, 1918.
Nieznanemu żołnierzowi, Poznań, Zjednoczenie Młodzieży Polskiej, 1925.
Nieznanemu żołnierzowi, „Raptularz Kulturalny”, 2002, nr 5/6 s. 26, nr 8, s. 21.
Opłatki, „Gazeta Tygodniowa (Kielce)”, 1938, nr 52.
Opowieści Chrystusowe, [Cz. 1]: Dziecię i Mistrz, Poznań, Druk. i Księg. Św. Wojciecha, 1917. Wyd. 2. [1926]
Opowieści Chrystusowe, Cz. 2: W światło!, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1920].
Opowieść o św. Kindze, Lwów, Państwowe Wydaw. Książek Szkolnych, 1933.
Otworzyło się okno na świat... : powieść współczesna, „Niedziela (Częstochowa)”, 1929, nr 28., 1930, nr 3.
Otworzyło się okno na świat!,.. [Powieść], Katowice, Księg. i Druk. Katolicka, 1932.
Pani Dziurdzikiewiczowa wygrała milion : opowieść wesoła, „Dzwon Niedzielny (Kraków)”, 1938, nr 16-38. Pani na Rozświcie : powieść, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1923, nr 96-139.
Pamiętnik młodej matki, Warszawa, Tow. Wydawnicze „Bluszcz ", [1929].
Powrót, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1925, nr 7353.
Powstanie styczniowe, Poznań, Zjednoczenie Młodzieży, 1925 [1926 ].
Przypowieść o głupich i mądrych pannach . Akt 1., Katowice, Księg. i Druk. Katolicka, 1935.
Rycerz chrystusowy : powieść historyczna na tle życia św. Wojciecha, Warszawa, Wydawnictwo Domu Prasy Katolickiej, 1929.
Rycerz Chrystusowy. Powieść historyczna na tle życia św. Wojciecha, Warszawa, Dom Prasy Katolickiej, 1930.
Rycerz Chrystusowy : powieść historyczna na tle życia św. Wojciecha, Wyd. 2., Poznań, Albertinum, 1947.
Sąd nad czarownicą, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1926, nr 7653.
Sen pana Paskarskiego, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1920, nr 5877-5879.
Sen wigilijny, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1924, nr 7052.
Sprzed lat, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1924, nr 6930-6935.
Szlakiem gromu. Powieść, Warszawa, Bibljoteka Domu Polskiego, [1927].
Ślązaczka : szkic z życia, „Tęcza (Poznań)”, 1930, nr 30-35.
Śmierć cudotwórcy, „Famulus (Warszawa)”, 1927, nr 16.
Św. Kazimierz królewicz. 1458 -1484, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, 1934.
Teofila Sobieska, matka króla Jana, Lwów, Państwowe Wydaw. Książek Szkolnych, 1933.
U progu życia, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1928, nr 8254.
U progu życia : (nowelka), „Rola (Kraków)”, 1932, nr 52.
W obronie Gdańska. Powieść z czasów wojen polsko-szwedzkich, Poznań, Księg. Św. Wojciecha, [1925 ].
W obronie Gdańska. Powieść z czasów wojen polsko-szwedzkich, Kraków, nakładem Księgarni Stefana Kamińskiego, 1945.
W obronie Gdańska. Powieść z czasów wojen polsko-szwedzkich, Kraków, nakładem Księgarni Stefana Kamińskiego, 1946 wydanie nowe.
W śmierć, „Nowa Reforma (Kraków)” , 1914, nr 120; 122.
Wędrówka dzwonów, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1927, nr 7746.
Wieczór Grottgerowski w pięciu odsłonach. Sceny dramatyczne z r. 1863, Lwów, „Związek Teatrów i Chórów Włościańskich", 1914.
Wigilia dzwonnika, „Ilustracja Polska (Poznań)”, 1923, nr 52.
Wigilia dzwonnika, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1923, nr 6751.
Wczoraj i dziś, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1924, nr 6847.
Z ducha i z ziemi. [Nowele], Poznań, Druk. i Księg. Św. Wojciecha 1919 [1918 ]. Zawiera: Błazen ; Wizja ks. Skargi ; O czem dąb gwarzył ; Przebudzenie ; Zwycięstwo śmierci ; Gdy się rozpęta piekło.
Zaduszny dzień w roku 988, „Echo Literacko-Artystyczne (Warszawa)”, 1913, nr 10, s. 1181-1188.
Zaduszny dzień w roku 988, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1929, nr 8510.
Zbrodniarz, „Nowa Reforma (Kraków)”, 1913, nr 434-440.
Zwiastowanie, „Kronika Powszechna (Lwów)”, 1913, nr 34-36.
Zmartwychwstanie, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1922, nr 6255.
Zmartwychwstanie, „Wiek Nowy (Lwów)”, 1925, nr 7141.
Zwycięstwo śmierci, „Kronika Powszechna (Lwów)”, 1912, nr 35-36.
LITERAL TRANSLATION
Eckerskorn J., Peron 4a : sztuka w 4 aktach, autoryzowany przekł. M. C. Mączyńskiej, Katowice,Księg. i Druk. Katolicka, 1936.
Fritsch H., Matko dziecko twoje : myśli o wychowaniu, przekł. autoryz. M. C. M., Katowice, Księgarnia i Drukarnia Katolicka, 1935.
Pocci F., Jutrzejszy ranek : komedja w 2 odsłonach, przekł. autoryz. M.C.M., Katowice, Księg. i Druk. Katol. Spółki Akc., 1935.
Prel K., Spirytyzm, Złoczów, Zukerkandl Wilhelm, 1909?.
Rendl G., Siewca : sztuka w jednym akcie na tle Ewangelji, przekł. z niem. M. C. M., Katowice : nakładem i drukiem Księgarni i Drukarni Katolickiej, [ca 1935].
PUBLISHED ABROAD
Kristův rytíř : Historický román na podkladě života sv. Vojtěcha, přeložil K. Otýpka, Brno, Občanská tiskárna, 1935.
Kristův rytíř : historický román na podkladě života sv. Vojtěcha, 2. vyd., přeložil K. Otýpka, Olomouc, Velehrad, 1939.
Kristov rytier : historický román zo života sv. Vojtecha, poslovenčil Š. Schultz, Trnava: Spolok Sv. Vojtecha, 1944, 1948.
Rymšové : Historická povídka pro mládež : Děj ze XVII. století, z doby bojů polskotatarských, přeložil K. Otýpka, Přerov, Společenské podniky, 1936.
Rymšové : historická povídka pro mládež : děj ze 17. stol., z doby bojů polskotatarských, přel. K. Otýpka, Kobeřice : Edice Salvator, [1992].
BIBLIOGRAPHY
Bednarek A., [Czeska- Mączyńska Maria], [In:] Encyklopedia katolicka. T. 3, Cenzor – Dobszewicz, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicza, Lublin, KUL, 1979, s. 844-845.
[Czeska-Mączyńska Marja], [In:] Lechicki C., Przewodnik po beletrystyce, Poznań, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1935, s. 227.
Czeska-Mączyńska z Rybczyńskich, [In:] Czy wiesz kto to jest ?, red. S. Łoza, Warszawa, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 124-125.
Czeska Maria z Rybaczyńskich [In:] Snoch B., Górnośląski Leksykon Biograficzny, Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, s. 62.
Ćwikliński K., Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, T. 1, Warszawa, Państ. Wydaw. Naukowe 2000, s.106.
[Głębicka E.], Czeska-Mączyńska Maria 1883-1944, [In:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 2, C - F , red. J. Czachowska, A. Szałagan, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994, s. 112-114.
Głębicka E., Czeska- Mączyńska Maria 1883-1944, [online], Polscy pisarze i badacze przełomu XX i XXI wieku, Dostępny w internecie:
https://pisarzeibadacze.ibl.edu.pl/record_view/1760
Maj E. Jaka jest kobieta współczesna i jaką się stanie w przyszłości? Ciągłość i zmiana: opinie, diagnozy i antycypacje w prasie dla kobiet w Polsce międzywojennej, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2022, nr 1(12), s. 79-102. DOI: 10.15290/cnisk.2022.01.12.04
Maj E. Katolicka, katolicko-narodowa i narodowa prasa dla kobiet w Polsce międzywojennej: cechy czasopiśmiennictwa światopoglądowego. „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2021, nr 1(10), s. 71-96. DOI: 10.15290/cnisk.2021.01.10.04
Maj E. Obraz społecznych ruchów kobiet na łamach prasy dla katoliczek w Polsce międzywojennej. „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2021, nr 2(11), s. 37-72. DOI: 10.15290/cnisk.2021.02.11.03
Morcinek G., Maria Czeska Mączyńska, „Tygodnik Powszechny”, 1947, nr 47,s. 3-4.
Munk B., Motyw Judasza w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. 73, Studia Historicolitteraria”, 2010, nr 10, s. [110]-131.
Pigoń A., Góralki, taterniczki, turystki : kobiety w literaturze o Tatrach do 1939 roku, Kraków, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2022.
Słownik współczesnych pisarzy polskich, T. 1, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 394-396.
Stulecie Poetek Polskich. Przekroje - Tematy - Interpretacje. Kraków, Universitas, 2020.
Wykaz nr 3 (książek dla dzieci), [poz.] 77. Czeska-Mączyńska M. Wszystkie utwory, [In:] Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu : 1 X 1951 r. : tylko do użytku służbowego : No 00305, posł. Zbigniew Żmigrodzki. Wrocław, “Nortom,” 2002, s. 60.
Zawiszewska A., Literatura kobiet w latach 1918-1939 z perspektywy feministycznej. Rekonesans. „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, 2007, nr (1), s. 173–192. DOI:10.14746/ssp.2006.1.11
Zawiszewska A., Między Młodą Polską, Skamandrem i Awangardą : kobiety piszące wiersze w dwudziestoleciu międzywojennym, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2014.
Author biography: Beata Walęciuk-Dejneka
 |
| From: Wikimedia |
|
WEBSITES |
