 |
Data urodzenia | 1897-10-10 | |||
| Miejsce urodzenia | Orda |
||||
| Data śmierci | 1943-03-19 | ||||
| Miejsce smierci | Radom | ||||
| Pseudonimy i kryptonimy | F.K. |
||||
| Powiązania | ID:psb.13893.1 | ||||
| VIAF ID | 60888821 | ||||
| Domena publiczna: Z: „Wiadomości literackie”, 1925, nr 47, s. 3. |
Poetka, dramatopisarka, tłumaczka, autorka wspomnień, opowiadań, reportaży oraz utworów dla dzieci, ponadto urzędniczka i sekretarz redakcji „Nauki Polskiej”. Urodziła się 10 października 1897 roku we wsi Orda w powiecie mohylowskim na Podolu, w rodzinie ziemiańskiej. Córka Józefa i Janiny z Bilińskich.
Kruszewska, trzecia z siedmiorga rodzeństwa, spędziła dzieciństwo we wsi Babczyńce (wieś była wówczas dzierżawiona przez jej ojca), nad rzeką Buszanką. Trzeba zaznaczyć, że fakt ten miał znaczący wpływ na jej późniejszą twórczość literacką. Wiejskie otoczenie stało się bowiem nie tylko scenerią, ale także źródłem inspiracji, które przeniknęło do wielu dzieł autorki. Niezwykle istotny jest również wpływ tego okresu na jej wyczucie detalu oraz umiejętność oddania atmosfery wiejskiego życia. Dzięki osobistemu doświadczeniu egzystencji na wsi Kruszewska potrafiła z wyjątkową autentycznością przedstawić realia tego świata, co czyniło jej utwory bardziej przekonującymi, a przez to bliższymi czytelnikom.
Kruszewska rozpoczęła edukację w 1907 roku. Zaczęła wówczas uczęszczać do prywatnej szkoły ogólnokształcącej Anieli Wereckiej w Warszawie. W 1916 roku, już po maturze, wyjechała do Petersburga, gdzie studiowała języki obce, a także pracowała na stanowisku tłumaczki w banku Crédit Lyonnais. Z kolei w 1918 roku, po kilkumiesięcznym pobycie w Niemirowie na Podolu, przeniosła się do Warszawy i tam podjęła studia filologii polskiej oraz angielskiej na Uniwersytecie Warszawskim.
W listopadzie 1918 roku, w okresie rozbrajania Niemców, wiele młodych osób zaangażowanych było w działania o charakterze wojskowym i medycznym, co miało istotny wpływ na ich życie osobiste oraz zawodowe. Jedną z takich osób była również Kruszewska, która w wyniku tych wydarzeń musiała przerwać swoje studia i zaangażować się w służbę sanitarną, pracując w akademickim szpitalu wojskowym. Następnie, w 1919 roku wyjechała do Krakowa, gdzie zaczęła pracować jako tłumacz i korespondent przy sztabie generała Józefa Hallera. W tym samym charakterze pracowała w Warszawie we francuskiej misji wojskowej. W 1921 roku Kruszewska wznowiła studia na Wydziale Dziennikarskim Szkoły Nauk Politycznych. Po trzech latach uzyskała dyplom, a następnie kontynuuowała przerwane wcześniej studia filologii polskiej i angielskiej. Równocześnie, w 1924 roku, rozpoczęła pracę w redakcji „Nauki Polskiej” w Kasie Mianowskiego.
Literacko zadebiutowała w 1921 roku, kiedy na łamach prestiżowego „Skamandra” ogłosiła wiersze o tematyce patriotycznej. W 1923 roku wydała swój pierwszy tom poetycki Przedwiośnie, na który krytycy zareagowali entuzjastycznie. Po nim publikowała kolejno: Stąd dotąd (1925) oraz Siano (1927). W zbiorach tych dominował swoisty witalizm, wykazujący pewną zależność od skamandrytów, jednak należy zaznaczyć, że wiersze Kruszewskiej posiadały swój własny, indywidualny wyraz, który odznaczał się prostotą. Warto mieć również na uwadze, iż w jej twórczości lirycznej równocześnie występują motywy radości i smutku, afirmacji życia oraz sprzeciwu wobec cierpień. Te przeciwstawne elementy są wyrazem bezpośrednich doświadczeń poetki. Jej wiersze ukazują złożoność ludzkiej egzystencji, gdzie pozytywne, a także negatywne aspekty życia współistnieją, tworząc głęboko emocjonalny obraz rzeczywistości. Kruszewska, poprzez swoje utwory, oddaje zarówno chwile szczęścia i spełnienia, jak i momenty bólu i rozczarowania, co odzwierciedla jej osobiste przeżycia i refleksje nad kondycją ludzką.
Kruszewska jest też autorką ekspresjonistycznego dramatu o tematyce politycznej Sen (1925), który został po raz pierwszy wystawiony w teatrze eksperymentalnym Reduta w Wilnie w 1927 roku (reżyseria: Edmund Wierciński). Wspomniany utwór sceniczny, z uwagi na swoje nowatorstwo artystyczne, wywołał niemałe wrażenie w środowisku teatralnym. Trzeba też zaznaczyć, iż wspominany utwór wyrażał niepokoje pisarki o losy współczesności. W kolejnych latach Kruszewska wydała dwa opowiadania o charakterze autobiograficznym: Błękitny ogród (1928) i Braciszek (1930). Sięgając do wspomnień z dzieciństwa, przedstawiła świat dziecka z głębokim zrozumieniem i empatią, unikając jednak nadmiernej sentymentalności. Dzieciństwo ukazane zostało z realistycznym podejściem uwzględniającym zarówno radości, jak również wyzwania związane z tym etapem życia. Dzięki temu, pisarka potrafiła oddać autentyczne emocje i doświadczenia dziecięce, jednocześnie zachowując obiektywizm oraz subtelność.
W latach 1929–1930 Kruszewska napisała dramat historyczny o Mochnackim Wiatr (drukowany we fragmentach). W 1932 roku wydała zbiór wierszy Twarzą na zachód, który zawierał pierwiastki filozoficznej refleksji. Co ciekawe, Kruszewska jest również autorką baśni wigilijnej dla młodzieży O świerczynce i o śniegowych bałwankach (1933-1934). Warto jeszcze wspomnieć o powieści dla młodzieży Bolesław Chrobry, której rękopis spłonął w czasie wojny. Podobny los spotkał również rękopis utworu scenicznego Pożar teatru. Należy zaznaczyć, że wiele z jej drobniejszych utworów znajduje się w różnych czasopismach.
W okresie okupacji hitlerowskiej Kruszewska była zaangażowana w działalność konspiracyjną, będąc aktywną uczestniczką struktur Armii Krajowej. Z tego czasu zachowało się kilka utworów, które zdają się stanowić jej artystyczną reakcję na aktualne wydarzenia oraz dramatyczne doświadczenia wojenne. Są to: Modlitwa, Parę słów, Hymn Polski Walczącej, Na śmierć floty wojennej w Tulonie. Kruszewska nie tylko dokumentowała w nich okrucieństwo i tragizm okupacyjnej rzeczywistości, ale także podejmowała próbę uchwycenia nastrojów oraz emocji związanych z losem narodu polskiego.
W 1943 roku Felicja Kruszewska, ze strachu przed aresztowaniem, została zmuszona do opuszczenia Warszawy. W traktacie podróży, podczas łapanki na stacji w Radomiu, pisarka zażyła truciznę. Zmarła tego samego dnia, 19 marca 1943 roku. Została pochowana na cmentarzu w Radomiu.
TWÓRCZOŚĆ
Adaś nic nie zawinił, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 22.
Agno - szczęśliwe rozwiązanie, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 21.
Album z markami, „Filatelista Polski”, 1949, nr 11 s. 154.
Am !, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 9.
Anglia [z tego cyklu]: Trzy parki; Święta Joanna w Westminster Cathedral; Ryszard Coeur de Lion; Nelson i Książę Yorku; Posąg syna Zdobywcy w National Portrait Gallery; Sala nr 2 w Tate Gallery, „Pamiętnik Warszawski”, 1930, z. 6, s. 30-32.
Anglia [z tego cyklu] Blackwall; Wieczór w Golders Hill Park; Susza; The Warren (Folkstone); Na morzu, „Bluszcz”, 1930, nr 17, s. 4.
Babcia nie wtrąca się w wychowanie Józia, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 8.
Bal, „Dziecko i Matka”, 1930, nr 1.
Balbina, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 18.
Bałwanki, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 5.
Błękitny ogród, Wilno, L. Chomiński, 1928. [z dedykacją autorki].
Braciszek, Warszawa, Towarzystwo Wydawnicze "Bluszcz" [1930].
Chatterton, „Wiadomości Literackie”, 1925, nr 4.
Chodź ze mną... [Inc.], „Bluszcz”, 1930, nr 28, s. 4.
Choinka, „Bluszcz”, 1926, nr 52, s. 2.
Cisza, „Ilustracja Polska”, 1932, nr 31.
Czarna msza, „Robotnik”, 1924, nr 33.
Czekoladowy problemat, „Dziecko i Matka”, 1929, nr 21.
Daj beżu, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 10.
Droga, „Bluszcz”, 1928, nr 24, s. 6.
Droga do Krzemieńca; Noc na górze Bony, „Bluszcz”, 1928, nr 39, s. 7.
Duduś i liście, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 20.
Dusza tłumu, „Skamander”, 1922, z. 19, s. 248-249.
Dusze, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 3.
Dwa srebrne wiersze [z tego cyklu]: Strachy na górze; Deszcz, „Bluszcz”, 1927, nr 39, s. 7.
Dzieci [z tego cyklu]: Córeczka; Syneczek, „Bluszcz”, 1926, nr 45, s.1439.
Dziecko listopadowe, „Wiadomości Literackie”, 1929, nr 47.
Elka, która przeszkadza, „Dziecko i Matka”, 1930, nr 17.
Flirt, „Głos Prawdy”, 1927, nr 43.
Fragmenty listów do szpitala, „Bluszcz”, 1931, nr 8.
Groszki, „Bluszcz”, 1926, nr 36, s.1152.
Herezje wiosenne; Herezja poważna; Herezja wesoła, „Bluszcz”, 1926, nr 19, s.634.
Ich język, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 3, nr 4.
Ich religia, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 23.
Imieniny, „Naród”, 1920, nr 249.
Imieniny panny Salusi, „Bluszcz”, 1933, nr 48.
Ituś, poprawiacz tekstów, „Dziecko i Matka”, 1934, nr 20.
Jesień się myli, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 19.
Kołysanka, „Robotnik”, 1926, nr 10, s. 3.
Konie [z tego cyklu]: Jaskółka; Wojtuś, „Bluszcz”, 1927, nr 24,s. 5.
Konik z Jardin des Plantes; Sowa, „Bluszcz”, 1929, nr 7, s. 5.
Krucha przyjaźń, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 16.
Księżna Łowicka, „Bluszcz”, 1927, nr 40, s. 6.
Kurczątko, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 7.
Kwadrans niepokoju, „Wiek Szkolny”, 1930, nr 2.
Kwiaty i gwiazdy, „Bluszcz”, 1930, nr 33, s.11-12.
List; Żniwa, „Bluszcz”, 1928, nr 32, s. 6.
List, „Kobieta Współczesna”, 1927, nr 4.
List do kraju, „Droga”, 1929, nr 11.
List do kraju czyli nieudana mistyfikacja, „Bluszcz”, 1930, nr 1, s. s. 9-10; nr 2, s. 8-10.
Litanja do śmierci, „Bluszcz”, 1926, nr 13, s. 402.
Ludożerstwo, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 18.
Łaska, „Bluszcz”, 1930, nr 24, s. 5.
Mamy szkołę, „Bluszcz”, 1931, nr 37-38.
Matka,” Almanach spraw kobiecych”, 1933, s.125-126.
Matka poety, „Droga”, 1932, nr 11, s. 979-980.
A medley, Wilno, nakł. i drukiem Ludwika Chomińskiego, [1925].
Miłość Anny, „Wiek Szkolny”, 1929, nr 10.
Modlitwa, „Robotnik”, 1926, nr 147, s. 2.
Modlitwa; Modlitwa za szalonych, „Bluszcz”, 1928, nr 44, s.7.
Modlitwa za szalonych, „Tęcza”, 1935, nr 1, s. 42.
Moim chłopcom, „Skamander”, 1921, z. 5/6, s. 189-191.
Most, „Bluszcz”, 1928, nr 13, s. 7-8.
Na śmierć floty wojennej w Tulonie, „Nurt”, 1943, nr 4, s. 7.
Na śmierć marsz. Focha, „Wiadomości Literackie”, 1929, nr 17.
Najpiękniejszy dzień w życiu, „Wiek Szkolny”, 1930, nr 9.
Najlepsze słowo, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 11.
Niebieskie malowanki; Modlitwa do Anioła Stróża; Dzieci w niebie, "Bluszcz", 1927, nr 1, s. 2.
Notatki z podróży [z tego cyklu]: Warszawa; Gołąbki; Kalisz; Zbąszyn; Frankfurt; Berlin; Berlin - Tiergarten; Hanower; Dortmund; Ren; Paryż,
„Bluszcz”, 1929, nr 4, s. 5.
Nowa niania, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 21.
Niegrzeczny Wicuś, „Dziecko i Matka”, 1929, nr 7.
Nowy Rok, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 1.
Nike Samotracka, „Bluszcz”, 1929, nr 17, s. 5.
O bałwankach śniegowych i o…, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 24.
O bałwankach śniegowych i o świerczynce, Warszawa, [s.n.], [1933].
O dolince olczyskiej; List z Zakopanego; Wiatr halny, „Bluszcz”, 1928, nr 9, s. 6.
O Bożem Narodzeniu, „Bluszcz”, 1927, nr 52, s. 4.
Obiad; Seminarjum przy otwartych oknach; Chłodny maj,. „Bluszcz”, 1927, nr 21, s. 9.
Obiad, [W:] Lekcje wzorowe na każdy dzień i każdą godzinę lekcyjną szkoły powszechnej: oddział (klasa) IV, z.35, Warszawa,
Wydawnictwo B-ci Drapczyńskich, 1936, s. 23.
Obiad, „Kurjer Łódzki”, 1938, nr 125, s. 5.
Obrazki z miasteczka; Jarmark; Półpoście, „Bluszcz”, 1929, nr 12, s. 5.
Odjazd, „Bluszcz”, 1928, nr 49, s. 7.
Okno otwarte, „Droga”, 1930, s. 821-828. [fragm. dramatu pt. "Wiatr"].
Odprawa posłów greckich, „Dziecko i Matka”, 1930, nr 156.
Odprawa posłów greckich, „Wiadomości Literackie”, 1930, nr 23.
Ojczyzna, „Bluszcz”, 1928, nr 46, s. 2.
Ojczyzna, „Życie Krzemienieckie”, 1936, nr 3, s. 4.
Owoce, Wilno, nakł. i drukiem Ludwika Chomińskiego, [1925].
Pan Marcinkowski, „Dziecko i Matka”, 1930, nr 3.
1 Maj, „Robotnik”, 1927, nr 118.
Piosenka o ogródku, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 8.
Piosenki biedactwa, Wilno, nakł. i drukiem Ludwika Chomińskiego, [1923].
Poblask sławy: (obraz XI utworu scenicznego pt. "Wiatr"), „Bluszcz”, 1930, nr 48, s. 6-8.
Południe w lesie, „Na Tropie”, 1938, nr 8, s. 95.
Promyczek Marty, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 20.
Prorok imaginacji William Blake 1757-1927, „Wiadomości Literackie”, 1927, nr 35(191), s. 1.
Prośba, „Skamander”, 1925, z. 41, 299.
Przedwiośnie, Wilno : nakładem i drukiem Ludwika Chomińskiego, 1923.
Przedwiośnie; Stąd – dotąd, „Bluszcz”, 1927, nr 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23.
Przepisy wiosenne: drogiej przyjaciółce, pannie Wandzie Borudzkiej – autorka, „Bluszcz”, 1926, nr 23, s. 761.
Przyjaciel Joanny, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 2.
Przyjemny Pan, „Dziecko i Matka”, 1929, nr 4.
Przymierze, „Bluszcz”, 1927, nr 26, s.8.
Psy, „Bluszcz”, 1926, nr 39.
Rafałek i Dulcinea (nowela), „Bluszcz”, 1928, nr 49, s. 8-9.; nr 50, s. 6-7.; nr 51, s. 7-9.; nr 52-53, s. 13-15.
Rikki-Tikki, „Dziecko i Matka”,1928, nr 10.
Seminarium przy otwartych oknach, „Bluszcz”, 1927, nr 21.
Sen, Warszawa, Towarzystwo Wydawnicze "Bluszcz", 1928.
Sen o szabli, „Robotnik”, 1928, nr 311, s. 6. .
Sen o szabli (Dokończenie),”Robotnik”, 1928, nr 314, s.6.
Siano, Warszawa, "Bluszcz", 1927.
7 listopada 1918 r., „Robotnik”, 1928, nr 315, s. 3.
Smutna historia o czterech porach roku, opowiedziana w rymach najprostszych, „Bluszcz”, 1929, nr 49, s. 5.
Smutna historja o wierszu, który nie mógł być napisany, „Bluszcz”, 1926, nr 17, s 569.
Spacer po Paryżu, „Bluszcz”, 1930, nr 50/51, s.13.
Spacer z Dzidłachem, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 15.
Spacer z Joanną, ”Bluszcz”, 1926, nr 43.
Spowiedź, „Bluszcz”, 1926, nr 8, s. 241.
Spór o willę, „Wiek Szkolny”, 1929, nr 23.
Stąd-dotąd; A. Medley; Owoce; Piosenki biedactwa, Wilno, L. Chomiński, 1925.
Starość; Jesień; Milczenie, „Bluszcz”, 1927, nr 12, s. 9.
Such a nonsense, „Naród”, 1929, nr 19.
Szaruga: parę słów, „Skamander”, 1921, z.10/13, s.392-393.
Śmieciuszki [z tego cyklu]: Wstęp; Zmęczenie (bajeczka); Przebudzenie; Śmierć wśród lalek, „Bluszcz”, 1926, nr 4, s.103.
Śmieszne obrazki, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 12.
Wiersz niepotrzebny; Święta Genowefa z mostu Tournelle, „Bluszcz”, 1929, nr 27, s.6.
To było dawno…, „Wiadomości Literackie”, 1929, nr 28.
Trzeba porozmawiać z dzieckiem, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 19.
Trzy parki; Święta Joanna, [W:] Galiński A., Poezja Polski odrodzonej 1918-1930 : obraz twórczości poetyckiej doby współczesnej, [online],
Łódź, Księgarnia K. Neumiller, 1931, s. 226—227. [dostęp: 29 wrzesień 2024].
Tulipanki, „Dziecko i Matka”, 1934, nr 4.
Twarzą na zachód : najpierw słońce zajść musi potem przychodzi nowy dzień, Warszawa, Instytut Literacki, 1932.
Ucieczka, „Bluszcz”, 1927, nr 36, s. 7-8 ; nr 37, s. 7-9.
Udaremniony zamach, „Almanach Spraw Kobiecych”, 1928, nr 19.
Uśmiech Marysi, „Bluszcz”, 1930, nr 40, 6-7.
Urodziny Kruszynki, „Dziecko i Matka”, 1933, nr 5.
Wakacje, „Bluszcz", 1926, nr 31, s. 990.
Wiatr, „Bluszcz”, 1931, nr 17.
Wiatr za oknem, „Wiek Szkolny”, 1930, nr 7.
Wielkanoc, „Bluszcz”, 1926, nr 14, s. 430.
Wielkanoc Marysi, „Wiek Szkolny”, 1929, nr 6.
Wiersz do Liljany Gish; Świerszcze, „Bluszcz”, 1929, nr 36, s. 5.
Wiersz o Zmartwychwstaniu, „Bluszcz”, 1928, nr 15, s. 6.
Wiersze drobniuchne [z tego cyklu]: Wiatr; Koniczynka; Pod płotem, „Bluszcz”, 1928, nr 34, s. 6.
Wiosneczek i kwiaty, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 10.
Wiosneczkowe święto, „Dziecko i Matka”, 1930, nr 9.
Wywieźli go... „Robotnik”, 1923, nr 58.
Zabawa dla dzieci, „Dziecko i Matka”, 1932, nr 16.
Zaduszki, „Bluszcz”, 1927, nr 44, s. 6.
Zaduszki, „Głos Kobiety”, 1931, nr 3, s. 1.
Zaduszki. „Słowo Powszechne”, 1991, nr 243, s. 11.
Zielony Świątek, „Dziecko i Matka”, 1934, nr 10.
Zosia Trójka, „Dziecko i Matka”, 1928, nr 23.
Zegarek woła wiosneczka do snu, „Dziecko i Matka”, 1931, nr 11.
Żal Lindbergha, „Tygodnik Ilustrowany”, 1932, nr 30, s. 482.
Tłumaczenia
Cutler U. W., Król Artur i rycerze Okrągłego Stołu, tł. [z ang.] F. Kruszewska, Warszawa, Tenten, 1991.
Cutler U. W., Król Artur i rycerze Okrągłego Stołu, przeł. F. Kruszewska, Warszawa, Tenten, 1999.
Cutler U. W., Król Artur i rycerze Okrągłego Stołu, [adaptacja tekstu tł. przez F. Kruszewską], Warszawa, Bellona, cop. 2014.
Cutler U. W., O królu Arturze i rycerzach okrągłego stołu, przeł. F. Kruszewska, Lwów, Państw. Wydaw. Książek Szkolnych, 1937.
Cutler U. W., O królu Arturze i rycerzach Okrągłego stołu,Wyd. 1 powojenne, przeł. F. Kruszewska, Warszawa, "Pelikan", 1991.
Cutler U. W., O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu, [przekł. F. Kruszewska], Warszawa, Sara, 2003.
Cutler U. W., O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu, przekł. F. Kruszewska, Wolne Lektury.
Wydane zagranicą
A Dream, [transl.] J. Kosicka, New York, Routledge, 2002.
A Dream, [transl.] J. Kosicka, London, Routledge, 2013.
A Dream, [transl.] J. Kosicka, Abingdon, Taylor and Francis, 2014.
A Dream, [transl.] J. Kosicka, New York, Taylor & Francis Ltd, 2016.
Moj poljski pesnički XX vek: antologija, [priredila] B. Rajčić, Beograd, Treći Trg: Čigoja štampa, 2012.
Polnische Liebesgedichte, Ausgew. u. übertr. von K. Dedecius. Mit Zeichn. von P. Picasso, Frankfurt am Main, Insel-Verlag, 1980.
; 2. Aufl. 1982; 3. Aufl. 1984; 4. Aufl. 1988.
Inne utwory
Działalność Fundacyj Rockefellerowskich na polu popierania nauki, „Nauka Polska”, 1935, T. 20, s. 168-206.
Recenzje w "Nauce Polskiej":
Research in the humanistic and social sciences, „Nauka Polska”, 1931, T. 14, s. 387-397. [Recenzja: Frederic Austin Ogg, Research in the humanistic
and social sciences : report of a survey conducted for the American council of learned societies, New York; London, 1928].
A scientist among the Soviets, „Nauka Polska”, 1933, T. 17, s. 337-342. [Recenzja: Julian Huxley, A scientist among the Soviets, London, 1932].
La recherche scientifique, „Nauka Polska”, 1934, T. 19, s. 463-466. [Recenzja: Jean Perrin, La recherche scientifique, Paris, 1933].
Madame Curie, „Nauka Polska”, 1939, T. 24, s. 476-483. [Recenzja: Éve Curie, Madame Curie, Paris, 1938].
BIBLIOGRAFIA
[?] Sen. Sztuka w siedmiu aktach Felicji Kruszewskiej,”Hasło Łódzkie”, 1929, nr 128, s. 6.
Borudzka W., Felicja Kruszewska „Przedwiośnie“; „Stąd – dotąd“, „Bluszcz”, 1927, nr 17, s. 6-7; nr 18, s. 6-7; nr 19, s. 6-7; nr 20, s. 6-7; nr 21, s. 7-8;
nr 22, s. 5-6; nr 23, s. 5-6.
Bujański R. J., Nowoczesny dramat polski. [Antoni Słonimski, Felicja Kruszewska], „Nowa Reforma”, 1927, nr 244, s. 1.
Chojnacka A., "Burzliwy i krańcowy protest przeciwko naturalizmowi Reduty" : debiut reżyserski Edmunda Wiercińskiego w Wilnie 1927,
„Pamiętnik Teatralny”, 2017, z. 4, s. 43-61. DOI: 10.36744/pt.2199
The Columbia encyclopedia of modern drama, New York, Columbia University Press, 2007, s. 1080.
Cymerman J., Feluka, której się śni, „Nowe Książki”, 2023, nr 12, s. 34-35.
Czachowski K., Obraz współczesnej literatury polskiej. 1884-1934, T. 3, Ekspresjonizm i neorealizm [online], Lwów, nakł. Państwowego Wydawnictwa Książek Szkolnych, 1936. [dostęp: 29 wrzesień 2024].
Dębska K., Polskie tłumaczki literackie XIX wieku, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2023.
Dormus K., U źródeł polskiej prasy kobiecej – pierwsze redaktorki, wydawczynie, dziennikarki (ok. 1820-1914), [W:] Kobiety i mężczyźni (z) kolorowych czasopism, red. A. Łysak i E. Zierkiewicz, Wrocław, Oficyna Wydawnicza ATUT, 2010, s. 8-38.
[Głębicka E.], Kruszewska Felicja 1897-1943, [W:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 4, K,
red. J. Czachowska, A. Szałagan, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1996, s. 391-392.
Głębicka E., Kruszewska Felicja 1897-1943 [online], Polscy pisarze i badacze przełomu XX i XXI wieku, Dostępny w internecie:
https://pisarzeibadacze.ibl.edu.pl/record_view/2788
Górski K., Poezje Felicji Kruszewskiej, [W:] Sen, F. Kruszewska, Teatr Wybrzeże, [S.l], [s.n.], 1973, s. 14-16.
Horzyca W., „Sen” Kruszewskiej w teatrze Scena Nowa. O trybunę dla nowej sztuki teatralnej, „Droga”, 1928, nr 4.
Horzyca W., „Sen” Kruszewskiej w teatrze Scena Nowa, [W:] Sen, F. Kruszewska, Teatr Wybrzeże, [S.l], [s.n.], 1973, s. 17-23.
Kowalik B., Z kart warszawskiej neofilologii : dwieście lat i dobry początek, „Acta Philologica”, 2016, Nr 49, s. 7-28.
Kruszewska F., Kiec I., Pisane wiatrem na skórze: utwory wybrane z biografią w tle, Poznań, Instytut Kultury Popularnej, 2022.
Literatura i granice : szkice o literaturze XX i XXI wieku, red. B. Gutkowska, A. Nęcka, K. Gutkowska-Ociepa, [online],
Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2017. [dostęp: 29 wrzesień 2024].
Lubczyński K., Felicji Kruszewskiej sny intymne i patriotyczne, „Dziennik Trybuna”, 2023, nr 135, s.12.
Michalska I. Felicja - słodka poetka, „Miesięcznik Prowincjonalny”, 2001, nr 3/5, s. 30-33.
Naglerowa H., Dziesięć lat pracy literackiej kobiet, „Bluszcz”, 1928, nr 46, s. 9-12.
Niesiołowska-Rothertowa Z., O Felicji Kruszewskiej, „Glossy”, 1939, z. 3, s. 205-211.
Od dekoracji do konstrukcji, red. D. Buchwald, D. Kosiński,Warszawa, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2020.
Patey-Grabowska A., „Moja miłość - ojczyzna : Felicja Kruszewska : (1897-1943), „"LiryDram”, 2018, nr 20, s. 6-9.
Patey-Grabowska A., Poetki Syreniego Grodu, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2021.
Piekut M., Felicji Kruszewskiej przygoda z teatrem, „Pamiętnik Teatralny”, 2017, z. 4, s. 62-82. DOI: 10.36744/pt.2200
Piotrowicz W., „SEN” Kruszewskiej w Teatrze „Reduta”, „Przegląd Artystyczny”, 1927, nr 3, s. 5-6.
Pniewska H., Kruszewska Felicja (1897-1943), [W:] Polski słownik biograficzny, T. 15, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich,
Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1970, s. s. 430-431.
Pniewska H., Twórczość Felicji Kruszewskiej, [W:] Sen, F. Kruszewska, Teatr Wybrzeże, [S.l], [s.n.], 1973, s. 3-8.
Poezja z tomu "Sztuka obłapiania" : (polski wiersz erotyczny w wyborze i opracowaniu Mieczysława Kozłowskiego), „Metafora”, 2015, nr 19, s. 147-153. Rawiński M., Dramaturgia polska 1918-1939, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
Romanowski A., "Przed złotym czasem": szkice o poezji i pieśni patriotyczno-wojennej lat 1908-1918, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 1990. Rzewuska E., „Sen” Felicji Kruszewskiej wobec tradycji literackiej, [W:] Tradycje modernistyczne w literaturze polskiej okresu międzywojennego,
red. E. Łoch, Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1991.
Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. - 1970 r. T. 4, A-Ż : nazwiska, red. E. Jankowski. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996. s. 350. [sn.], Poezje Kruszewskiej, „Wiadomości literackie”, 1925, nr 47, s. 3.
Urbanowski M., Kruszewska Felicja (1897-1943), [W:] Encyklopedia literatury polskiej, red. E. Zarych, Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 334. Urbanowski M., Kruszewska Felicja (1897-1943), [W:] Słownik pisarzy polskich, red. E. Zarych. Kraków, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2008, s. 253.
Zawiszewska A., Między Młodą Polską, Skamandrem i Awangardą : kobiety piszące wiersze w dwudziestoleciu międzywojennym, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2014.
 |
„Teraz jest czas na jej poezję”. |
 |
|||
| Wikipedia CC BY SA |
Zespół Reduty w gmachu na Pohulance. |
||||
 |
Encyklopedia teatru polskiego | 
|
|||
| Domena publiczna „Głos Narodu”, 1935, nr 299. |
Autorka biogramu: Barbara Bandzarewicz
