 |
Data urodzenie | 1893-10-13 | |||
| Miejsce urodzenia | Witebsk (Białoruś) | ||||
| Data śmierci | 1977-04-22 | ||||
| Miejsce smierci | Warszawa | ||||
| Pseudonimy i kryptonimy | M.H.S.; M-S. | ||||
| Powiązania | ID: psb.33858.1 |
||||
| VIAF ID | 38952282 | ||||
| Warianty nazwisk | Horska-Szpyrkówna; | ||||
|
Domena publiczna: |
Pwieściopisarka i poetka, reportażystka, publicystka, autorka wierszy, powieści i opowiadań dla dzieci i młodzieży, także popularnych utworów obyczajowych i okultystycznych. Urodziła się 13 października 1893 roku w Witebsku (obecnie Białoruś), zmarła 22 kwietnia 1977 roku w Warszawie. Przez 84 lata swojego życia nie założyła rodziny.
Ojciec Marii, Michał Horski-Szpyrko był ziemianinem i adwokatem, natomiast stryj Adam Horski-Szpyrko uczestnikiem powstania styczniowego i zesłańcem syberyjskim. Po śmierci ojca i sprzedaży majątku, zamieszkała z matką i rodzeństwem w Petersburgu. Tu zdobyła też wcześniej wykształcenie, razem z siostrą uczyła się w prestiżowym w tamtych czasach Instytucie Szlachetnie Urodzonych Panien, tzw. Instytucie Smolnym. Instytut ten, oprócz nienagannych manier przyszłych dam dworu carskiego, edukował dziewczęta w opanowywaniu języków obcych. Szpyrkówna wyniosła więc biegłą znajomość rosyjskiego, francuskiego i niemieckiego. Po ukończeniu nauki osiadła w Warszawie i uczyła się na pensji Cecylii Plater-Zyberkówny. Debiutowała w 1909 roku artykułem Poznajmy swój kraj!, zamieszczonym w warszawskim miesięczniku Prąd (nr 2/3), w którym również umieszczała recenzje. Kolejny debiut miał miejsce w 1910. Następnie podjęła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie doskonaliła także swoje próby literackie. Czas pierwszej wojny światowej zastał ją w Marianówce (pow. mohylewski). Nie mogąc wrócić do Krakowa, spędziła go w Petersburgu. Po śmierci matki, w 1918 roku przybyła do Warszawy, gdzie pracowała społecznie, zajmując się sierotami. Tu też redagowała czasopismo Nasza Praca (organ Koła Polek). W latach 1920-1922 przebywała w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie, tu wzięła udział w organizowaniu pierwszego konsulatu polskiego w Chicago. Po powrocie do Warszawy współpracowała z Bluszczem, prowadziła rubrykę społeczną poświęconą problemom kobiet. W roku 1925 odbyła podróż zdrowotną do Włoch, potem w 1928 do Włoch i Francji. Współdziałała tam z emigracją polską. W latach 1922-1930 i 1934-1935 współpracowała z Bluszczem, w 1933 roku redagowała pismo Słoneczniki. Drugą wojnę światową przeżyła w Warszawie i Otwocku. Utrzymywała się z handlu nićmi. W czasie powstania warszawskiego brała udział w organizowaniu Komitetu Pomocy Społecznej w Warszawie. Zmuszona przez władze Armii Czerwonej do opuszczenia Otwocka, przedostała się w poszukiwaniu pracy do Lublina, gdzie została zatrudniona w Polskim Radiu. W latach 1945-1965 mieszkała w Sopocie, a od 1966 roku w Warszawie. Była członkinią Związku Zawodowego Literatów Polskich, później Związku Literatów Polskich oraz Ligi Kobiet. W swojej działalności pisarsko-redakcyjnej zajmowała się również przygotowywaniem do druku wierszowanych polskich tekstów liturgicznych, opracowywaniem licznych inscenizacji dla świetlic i amatorskich zespołów, pisała scenariusze audycji radiowych, reportaże, artykuły prasowe, piosenki i plakaty agitacyjne, organizowała odczyty. Publikowała na łamach wielu czasopism, m.in. Bluszczu, Miesięcznika Literackiego i Artystycznego, Tygodnika Ilustrowanego, Gazety Warszawskiej, Kuriera Warszawskiego, Słowa Polskiego. Zmarła w stolicy i tu została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.
Pisarka była aktywną organizatorką rozmaitych przedsięwzięć o charakterze ezoterycznym w Polsce: członkinią Polskiego Towarzystwa Badań Psychicznych, należała również do Polskiego Towarzystwa Metapsychicznego, którego została wiceprezeską. W 1935 roku została sekretarzem generalnym Związku Towarzystw Metapsychologicznych, redaktorką Przeglądu Metapsychicznego, współpracowała ze słynnym jasnowidzem Stefanem Ossowieckim, wybitnym polskim ezoterykiem Janem Hadyną, przyjaźniła się z Agnieszką Pilchową, cieszącą się sławą jasnowidzącej z Wisły. W 1936 roku Szpyrkówna razem z innymi zorganizowała Pierwszy Polski Zjazd Ezoteryczny. Objęła wówczas kierownictwo czasopisma OBEIM. Ogólnopolski Biuletyn Ezoteryczny i Metapsychiczny, którego pierwszy numer ukazał się w marcu 1937.
TWÓRCZOŚĆ
Alleluja Marysi emigrantki „Wieści z Polski”, 1928, nr 1, s. 6-7
Amerykanka i jej dom dla bezdomych, „Bluszcz“, 1927, nr 17, s. 3-4. .
Andrychów. Sanatorium - Szkoła Ubezpieczalni Społecznej w Białej, „Droga do Zdrowia”, 1938, nr 10, s. 6-7.
Ankieta, „Bluszcz”, 1929, nr 2, s. 3-5.
Ankieta o czystości na wsi, „Bluszcz”, 1929, nr 32, s. 3-5.
Apel do klubu miotełki, „Bluszcz“, 1927, nr 39, s. 2-3.
Awangarda i maruderja naszej współczesności, „Bluszcz”, 1927, nr 20, s. 3-4.
Babuńka „Bluszcz”, 1930, nr 23, s. 7-8.; nr 24, s. 6-7.
Baśń o kwiecie, „Maski”, 1919, z. 5, s. 72.
Beskidzkim szlakiem. I. Ziemia Piastowa, „Droga do Zdrowia”, 1938, nr 5, s. 6.
Beskidzkim szlakiem. II. Kęty, „Droga do Zdrowia”, 1938, nr 6, s. 2-3.
Beskidzkim szlakiem, III., Pod znakiem dziecka, „Droga do Zdrowia”, 1939, nr 1, s. [4-5].
Beskidzkim szlakiem. IV. Jaworze, „Droga do Zdrowia”, 1939, nr 2, s. [2].
Bezdomność kobiet zarobkujących, „Bluszcz“, 1927, nr 16, s. 2-4.
Będziesz maleńką, Moskwa, "Gazeta Polska", 1916; Wyd. 2., Warszawa, Gebethner i Wolff, 1920; Wyd. 3., Warszawa, Hulewicz i Paszkowski, 1923; Wyd. 4., Warszawa, Wydawnictwo Pisarzy Współczesnych, 1928.
Biblioteka Narodowa. Największy depozyt myśli i dorobku Rzeczypospolitej, „Obrona Kultury”, 1938, nr 3, s. 5.
Błękitne pogranicze, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1934, nr 209-288.
Błękitne pogranicze. Powrót na Bałtyk, książ. 1., Warszawa, [s.n.], 1935.
Bo tak się przyjęło, „Bluszcz”, 1930, nr 2, s. 3-4.
Brylantowa oszustka: proces Capelle-Lafarge. Warszawa, Rój, 1926. Bibljoteczka Historyczno-Geograficzna. Z cyklu „Słynne Procesy” ; nr 31.
Ciemne moce, „Bluszcz”, 1928, nr 44, s. 5-6.
Cmentarz bez grobu, „Bluszcz”, 1929, nr 42, s. 7-8.
Cuda w Lourdes, Lwów, Książnica-Atlas, 1930.
Czem to żołnierze we wilję Dzieciątko Najświętsze obdarowali ?, Warszawa, skł. gł. Perzyński, Niklewicz, 1920.
Czerwone pantofelki: czyli przygody Zosi w Afryce, Warszawa, K. Wojnar, 1925.
Człowiek, który zwarjował, Warszawa, K. Wojnar, 1924.
Człowiek z poza czewonego muru, „Federacja”, 1930, nr 1-2, s. 39-44.
Eliza Gardner: Dawne a nowe metody uzdrowieńcze. Odnowienie racjonalnego lecznictwa, „Bluszcz“, 1927, nr 27, s. 4-5.
Fermenty czasu, „Bluszcz“, 1927, nr 22, s. 2-4.
Foerster i jego dzieła, „Prąd”, 1909, nr 10–11, s. 304–312.
Głos bezimiennej niedoli, „Bluszcz“, 1927, nr 49, s. 5-6.
Gniazda i gnieździęta, Warszawa, Tow. Gniazd Sierocych, 1926. [zawiera: Pani porucznikowa; Amerykanka, Scyzoryk Matki Bożej].
Godzina bije!, Lwów, Zakład Nar. im. Ossolińskich, 1927.
Godzina pośród gwiazd, „Bluszcz”, 1929, nr 51, s. 2-3.
Gruss aus Warschau = (Pozdrowienie z Warszawy). [S.l], Oddział Propagandy Głównego Zarządu PW [Polityczno-Wychowawczego] Wojska Polskiego, 1945.
Gruss aus Warschau, „Przewodnik Świetlicowy”, 1945, nr 1, s. 12.
Grzech: powieść, Warszawa, Perzyński, Niklewicz, 1925.
Gwiazda Lucyfera: powieść,Warszawa, Tow. Wydawnicze "Rój", 1928.
Gwiazdy i dolary, „Bluszcz”, 1922, nr 31, nr 32, nr 33, nr 34, nr 35, nr 36, nr 37, nr 38, nr 39, nr 40, nr 41, nr 42, nr 43, nr 44, nr 45, nr 46-47, nr 48, nr 49, nr 50, nr 51, nr 52.
Gwiazdy i dolary, Warszawa, K. Wojnar, 1924.
Gwiazdy i dolary, [W:] 100/XX+50 : antologia polskiego reportażu XX wieku. T. 3 1910-2000, red. M. Szczygieł, Wołowiec, Wydawnictwo Czarne 2015, s. 54-69.
Historia ludzi podziemnych, „Obrona Kultury”, 1938, nr 5, s. 7.
„I będą niebiosa nowe i ziemia nowa“, ”Monarchja Narodowa”, 1939, nr 7, s. 2.
Idącym na wycieczki, „Prąd”, 1910, nr 5, dodatek „Dział Młodzieży”, s. 33–34.
Idea Zmartwychwstania a miscytyzm, „Głos Polski”, 1916, nr 15, s. 4-6.
Inne dusze, „Bluszcz”, 1930, nr 10, s. 7-8.
Irki i Alinki, „Bluszcz”, 1930, nr 9, s. 3-4.
Jak je uchronić?, „Przebudzenie”, 1909, nr 1–2, s. 9–11; nr 3, s. 6–8.
Jak okiem sięgnąć po Polsce, „Bluszcz”, 1929, nr 44, s. 1-3.
Jak wygląda wspólnota mieszkaniowa zarobkującej Amerykanki?, „Bluszcz“, 1927, nr 18, s. 4-6.
Jakto święty Franciszek kazał do ptasząt polnych, „Bluszcz“, 1927, nr 25, s. 5.
Jan Żyznowski: <<Dla Polski pod Joffrem>>, [Dookoła książek], „Głos Polski”, 1916, nr 49, s. 11-12.
Józiukowa niedziela, Wilno, J. Zawadzki, 1914.
Kapłanki wieków, „Bluszcz“, 1928, nr 16, s. 4-5.
Karjera przesądu, „Bluszcz”, 1930, nr 14, s. 3-4.
Karjera Haneczki, Warszawa, "Rój", 1931; Wyd. 2., Warszawa, Tow. Wyd. "Rój", 1934.
Klątwa milczenia, „Bluszcz“, 1927, nr 23, s. 3-4.
Klucz, „Wyzwolenie”, 1920, nr 11/12, s. 1.
„Kobieta ogniskiem”, „Bluszcz“, 1927, nr 21, s. 5-6.
Kobieta z kraju przygody, „Bluszcz“, 1927, nr 15, s. 5-6.
Kobieta, która zdołała, „Bluszcz“, 1927, nr 41, s. 3-4.
Kraj zamyślonych jezior, „Bluszcz”, 1930, nr 18, s. 7-9.
Książka, która przemówi, „Bluszcz”, 1929, nr 47, s. 3-4.
Kultura ciała, „Bluszcz”, 1928, nr 31, s. 5-6.
Maleńka św. Terenia, Warszawa, Wydawnictwo Księgarni Kroniki Rodzinnej, 1927.
Martwe i zmartwychwstałe, „Bluszcz”, 1930, nr 16, s. 3-4.
Matka, „Bluszcz“, 1928, nr 24, s. 7-8.
Miasto na żaglach, Warszawa, s.n., 1936.
Miasto na żaglach. Powrót na Bałtyk, książ. 2., Warszawa, [s.n.], 1936.
„Miasto św. Jana" (Moskwa, 1916), [Dookoła książek], „Głos Polski”, 1916, nr 39, s. 7-9.
Miciński; ku czemu Polska idzie?, [Dookoła książek], „Głos Polski”, 1916, nr 41, s. 8-9.
Mikołajki samograjki, [il. L. Kiernicki], Sopot, Fregata, 1947.
Moralność sezonowa, „Bluszcz“, 1927, nr 35, s. 3-4.
My i one, „Bluszcz”, 1928, nr 35, s. 4-5.
Na błękitnej reducie, „Bluszcz”, 1930, nr 11, s. 11-12.
Na kresach, „Bluszcz” 1922, nr 25, nr 26, nr 27, nr 28, nr 29, nr 30.
Na marginesie kilku listów, „Bluszcz“, 1927, nr 29, s. 5-6.
Na marginesie wielkich praw, „Bluszcz“, 1928, nr 27, s. 5-6.
Na zapomnianym froncie, „Bluszcz”, 1929, nr 49, s. 8-9.
Naród a jego powstania i upadki, „Bluszcz“, 1927, nr 48, s. 5-6.
Nasze noworoczne możliwości, „Bluszcz”, 1929, nr 1, s. 3-4.
Nena się kocha, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1929. Biblioteka „Weź Mnie z Sobą!” , 8.
Nena się kocha, Poznań, K. Rzepecki, 1929. („Pierwiosnków” cz. 3.), Biblioteka „Weź Mnie z Sobą”, t. 8.
Nena się uczy, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1929. Biblioteka „Weź Mnie z Sobą!” , t. 7.
Nena się uczy, Poznań, K. Rzepecki, 1929. („Pierwiosnków” cz. 2.). Biblioteka „Weź Mnie z Sobą” ; t. 7
Nena zaczyna żyć, Poznań, K. Rzepecki, 1928. („Pierwiosnków” cz. 1.). Biblioteka „Weź Mnie z Sobą” ; t. 3.
Nieco o „Białce”, „Bluszcz”, 1928, nr 39, s. 5-6.
Nieco o pracy, „Bluszcz”, 1928, nr 49, s. 5-6.
Nieco z pod Giewontu, „Bluszcz“, 1927, nr 38, s. 4-5.
Niewolnice, „Bluszcz”, 1928, nr 34, s. 4-5.
Niesamowite, „Kurjer Lwowski”, 1926, nr 252, s. 3.
O kobiecie międzynarodowej, „Bluszcz”, 1928, nr 28, s. 4-5.
O kroplę wody, „Bluszcz“, 1927, nr 28, s. 5-6.
O modę mody, „Bluszcz“, 1928, nr 26, s. 4-5.
O propagandzie, „Bluszcz”, 1930, nr 6, s. 3-5.
O słonecznikach słów kilka, „Słoneczniki”, 1932, nr okazowy [1], s. 44-45.
Od Afryki do Polski, „Bluszcz”, 1929, nr 48, s. 8-9.
Pieśń o chlebie : recytacja, inscenizacja, mimoplastyka. [S.l], [s.n.], 1945.
Oni i One, „Prąd”, 1910, nr 4, s. 113–120.
Pamiętaj, abyś dzień święty święcił, „Bluszcz”, 1928, nr 45, s. 3-4.
Pieśń o chlebie : recytacja, inscenizacja, mimoplastyka. [S.l], [s.n.], 1945.
Pierwiosnki, „Biblioteka Warszawska”, 1913, T. 4, s. 43-75; 230-277; 409-472.
Pierwiosnki : powieść, Warszawa, Gebethner i Wolff, 1914.
Pionerki ziem obiecanych, „Bluszcz”, 1928, nr 42, s. 3-4.
Pionierzy, „Bluszcz”, 1934, nr 31, s. 949-951.
Pisklęta Zaolzia jadą do Ojczyzny, „Praktyczna Pani”, 1938, nr 46, s. 2-3.
Placówki, „Bluszcz“, 1928, nr 17, s. 5-6.
Pod znakiem skrzydlatego rumaka“, „Bluszcz“, 1927, nr 24, s. 3-4.
Poezje, Warszawa, F. Hoesick, 1927.
Powrót na Bałtyk, Warszawa: Stero, 1935. [Błękitne pogranicze. Powrót na Bałtyk, książ. 1., Warszawa, [s.n.], 1935.
Poznajmy swój kraj, „Prąd”,1909, nr 2–3, s. 56–58.
Prawo współczesnego mimicry, „Bluszcz“, 1927, nr 14, s. 3-5.
Prorok z Puszczy. Z filmopisu człowieka nieznanego, „Ameryka-Polska”, 1925, nr 2, s. 36-39. nr 3, s. 41-45; nr 4, s. 38-54; nr 5; nr 6, s. 66-70, nr 7, s. 39-43; (brak informacji o kolelnych nr.)
Protokół jednego seansu, Warszawa, Polska Agencja Wydawnicza, 1923.
Przed jutrem, „Bluszcz”, 1930, nr 1, s. 3-4.
Przemiany, „Bluszcz”, 1928, nr 46, s. 37-38.
Przygody błękitnych możliwości, „Bluszcz“, 1928, nr 5, s. 7-8; nr 6, s. 9-10; nr 7, s. 6-7; nr 8, s. 8-9; nr 9, s. 8-9; nr 10, s. 8-10; nr 11, s. 7-9.
Przymus obyczajności powszechnej, „Bluszcz“, 1927, nr 36, s. 3-4.
Przystosowanie, „Bluszcz”, 1929, nr 43, s. 7-8.
Pustynia i jej odkrywcy, „Bluszcz”, 1930, nr 5, s. 8-10.
Refleksje, „Bluszcz”, 1928, nr 37, s. 2-3.
Rewja nad Bałytkiem, „Morze”, 1934, nr 2, s. 11.
Rozważania, „Bluszcz”, 1928, nr 51, s. 4-5.
Różnice, „Bluszcz“, 1927, nr 32, s. 5-6.
Samodzielność samotnych dziewcząt, „Bluszcz“, 1927, nr 19, s. 4-5.
Serce, „ABC”, 1927, nr 355, s. 6-8.
Serce, „Wieści z Polski”, 1928, nr 6, s. 36-39.
Sieć Piotrowa, „Bluszcz”, 1934, nr 51/52, s. 1593-1595.
Siostra Marta, „Co Tydzień Powieść”, 1948 nr 40, s. 2-15, nr 41, s. 7-14.
Siostry z za morza, „Bluszcz“, 1928, nr 23, s. 3-4.
Skłamane szczęście, „Bluszcz”, 1929, nr 4, s. 6-7; nr 5, s. 8-9; nr 6, s. 9-10; nr 7, s. 8-9; nr 8, s. 7-9; nr 9, s. 8-9; nr 10, s. 6-8; nr 11, s. 9-10; nr 12, s. 7-8; nr 13, s. 7-8; nr 14, s. 8-9; nr 15, s. 8-9; nr 16, s. 7-9; nr 17, s. 8-9; nr 18, s. 8-9; nr 19, s. 8-9; nr 20, s. 7-9.
Skłamane szczęście, Warszawa, Tow. Wyd. „Rój”, 1933.
Słoneczny domek, Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy, 1926. Bibljoteka Wesołych i Sensacyjnych Opowieści ; 5.
Słowo o Gdańsku, [1950].
Sposoby i środki, „Bluszcz”, 1930, nr 8, s. 8-9.
Sprawy Dyzia Wszędziewlizia. [il. Marian Walentynowicz], Warszawa, Księg. Wł. Michalak i S-ka Książnica Atlas, 1938.
Strumph-Wojtkiewicz S., Melcer-Rutkowska W., Szpyrkówna M., Warszawa w ogniu : 12.5-16.5.1926 r., Warszawa, Rój, 1926. Biblioteczka Historyczno-Geograficzna ; nr 35-36.
Strumph-Wojtkiewicz S., Melcer-Rutkowska W., Szpyrkówna M., Warszawa w ogniu : 12.V - 16.V.1926 r., Warszawa, Rój, 1930.
Strzeżony płomień, „Gontyna”, 1937, nr 1, s. 7.
Syreny płaczą, „Bluszcz”, 1927, nr 34, s. 5-6.
Szał resztek, „Bluszcz”, 1929, nr 50, s. 3-4.
Sztychy gdańskie, il. Maciej Kilarski, Gdynia, Wydawnictwo Morskie, 1963.
Śpiew marynarzy, „Przewodnik Świetlicowy”, 1945, nr 5, s. 4.
Światło w rozkopanej mogile. Warszawa, Pol. Ag. Wydawn., 1923.
Święto morza, „Bluszcz”, 1934, nr 26, s. 790-794.
Tajemnica masońskiego zegara, Warszawa, Bibl. Dzieł Wybor., 1926. Biblioteka Dzieł Wyborowych ; R. 3, t. 2.
Tajemnica zamku Chojnasty, [1947].
Testament zagrożonej drużyny, „Bluszcz“, 1928, nr 30, s. 5-6.
Tragedja Ewy, „Bluszcz“, 1928, nr 15, s. 3-4.
Trzeba wejrzeć, „Bluszcz”, 1930, nr 4, s. 3-4.
Trzy kobiety, „Bluszcz”, 1928, nr 33, s. 5-6.
Trzy proroctwa : o losach Polski, Zachodu i narodu żydowskiego, Warszawa, [s.n.], 1939.
Trzy przygody, Warszawa, Ignacy Płażewski, 1926.
Trzy przygody, Poznań, [s.n.], 1933. Bibljoteka „Dziennika Poznańskiego” ; nr 3.
W grudniową noc, „Bluszcz”, 1928, nr 52-53, s. 3-4.
W imię dalekich, „Bluszcz”, 1928, nr 47, s. 2-3.
Walka o Boga, „Bluszcz“, 1928, nr 29, s. 5-6.
Walka z wampirem, „Bluszcz”, 1928, nr 43, s. 3-4.
Wielka wilia, „Rzeczpospolita”, 1944, nr 140, s. 5.
Wielki cham : powieść współczesna, Wyd. 3., Warszawa, Bibl. „Nasza Książka”, 1926.
Wielki cham : powieść współczesna. T. 2, Wyd. 3., Warszawa: Bibljoteka Domu Polskiego, 1929.
Woda zapomnienia, „Bluszcz“, 1927, nr 47, s. 4-6.
Z dróg i bezdroży, „Echo Warszawskie”, 1925, nr 84 + dod., s. 5; nr 85, s. 5; nr 86, s. 5; nr 87 + dod., s. 5; nr 88 + dod., s. 11; nr 92 + dod., s. 5; nr 94 + dod., s. 5.
Z wędrówki, „Bluszcz”, 1929, nr 36, s. 8-9; nr 37, s. 6-7; nr 38, s. 8-9; nr 39, s. 8-9; nr 40, s. 7-9; nr 41, s. 7-9.
Zacisze, „Głos Polski”, 1916, nr 29, s. 16-18; nr 30, s. 13-14.
Zagadnienie polskiego kopciuszka, „Bluszcz“, 1927, nr 46, s. 3-4.
Zaloty (Nowela), „Gontyna”, 1937, nr 2-3, s. 20-22.
Zanim klamka zapadnie, „Bluszcz”, 1928, nr 18, s. 4-5; nr 19, s. 4-5; nr 20, s. 4-5; nr 21, s. 5-6; nr 22, s. 3-4; nr 25, s. 5-6.
Zawody letniskowe, „Bluszcz”, 1928, nr 32, s. 4-5.
Zdziczenie, „Bluszcz”, 1930, nr 15, s. 7-8.
Znaki. Odsłona I: Za gwiazdą, „Ilustrowany Kurier Polski”, 1945, nr 64, s. 7.
Zwrotki jesienne, Kraków, [s.n.], 1911.
Inne utwory
Ciała zmartwychwstanie. Studjum psychofizyczne na tle dogmatu, „Lotos”, 1936, z. 5, s. 129-134; z. 6, s. 167-172; z. 7/8, s. 230-236; z. 9, s. 273 278; z. 10, s. 304-308; z. 11, s. 335-339; z. 12, s. 357-363; 1937, z. 1, s. 30-33; z. 2, s. 64-66; z. 3, s. 82-85; z. 5, s. 148-155; z. 6, s. 186-190; z. 7/8, s. 230-239; z. 9, s. 277-281; z. 10, s. 307-313; z. 11, s. 333-340.
Ewangelizm współczesnego lecznictwa, „Słoneczniki”, 1933 (marzec), s. 11-16.
Wtajemniczenia Katarzyny Emmerich, „Słoneczniki”, 1932 (listopad), s. 28-34.
Klechda: pieśń na chór męski, Twórca: Lachman, Wacław (1880-1963); Współtwórca: Szpyrkówna, Maria (1893-1977) Słowa, Chicago, W. H. Sajewski, cop. 1927.
Msza polska: na chór mieszany (solo sopran lub tenor) z organami, Twórca: Maklakiewicz, Jan Adam (1899-1954); Współtwórca: Szpyrkówna, Maria (1893-1977) Słowa, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, [1946].
Msza polska: na chór mieszany z organami, Twórca: Maklakiewicz, Jan Adam (1899-1954); Współtwórca: Szpyrkówna, Maria (1893-1977) Słowa Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, [1948].
Tłumaczenia
Deledda G. C., London J., Gunter Boykin N., Dla dziecka, tł. M. Szpyrkówna, Warszawa, [Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”], 1923.
Gunter Boykin N., Tylko interes! : nowela amerykańska, tł. M. H. Szpyrkówna, Warszawa, Bluszcz, 1924.
Redakcja czasopism
Dziennik Nowoyorski = The New York Polish Daily, red. Yolles P, Horska-Szpyrkówna M., Gąsiorowski W., 1921.
OBEiM : ogólnopolski biuletyn ezoteryczny i metapsychiczny, red. M. H. Szpyrkówna, Ogólnopolska Rada Zjazdowa Ezot[eryków] i Met[apsychików], Warszawa, 1937.
Przegląd Metapsychiczny : mies[ięcznik] kronik Polsk[iego] Tow[arzystwa] Metaps[ychicznego] i tow[arzystw] pokrewnych, Red. M. H. Szpyrkówna, Warszawa, Marjan Grużewski, Stycz[eń] 1935 - maj/paźdz[iernik] 1935.
Słoneczniki : przegląd wiedzy pomijanej, [red. M. H. Szpyrkówna], [Inny tytuł] Sunflowers; Tournesols, Warszawa, "Związek Dobroci", 1932-1933. [kwartalnik]
BIBLIOGRAFIA
Bagińska, M., Polki i kolonie w Afryce w świetle prasy kobiecej okresu międzywojennego. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 2018, nr 100, s. 97–115. DOI: 10.18778/0208-6050.100.09
Barnaś K., Kultura i sztuka na Wybrzeżu, „Wiatr od Morza”, 1946, nr 1, s. 15.
Batora K., Maria Szpyrkówna (1893-1977), [W:] Polski Słownik Biograficzny, t. 49, Warszawa–Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2013, s. 45‒47.
[Batora K.], Szpyrkówna Maria Helena 1893-1977, [W:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 8, Ste – V., red. J. Czachowska, A. Szałagan, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003, s. 196-197.
Batora K., Szpyrkówna Maria Helena 1893-1977 [online], Polscy pisarze i badacze przełomu XX i XXI wieku, Dostępny w internecie:
https://pisarzeibadacze.ibl.edu.pl/record_view/4121
Bernacki E., Współczesna literatura kobieca, „Świt”, 1938, nr 7, s. 2-3.
Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r., Wrocław, "Nortom", 2002, s. 11.
Długołęcka-Pietrzak M., Pokusy nowoczesności. Międzywojenne young adult: zapomniane powieści dla panien Marii Horskiej-Szpyrkówny, [W:] Dyskursy nowoczesności w literaturze XX i XXI wieku, red. nauk. S. Sobieraj, Siedlce, Uniwersytet w Siedlcach, 2024, s. 13-40.
Dorobek twórczy pisarzy Wybrzeża Gdańskiego: 1945-1980, [oprac. J. Chilla, T. Radziszewska, A. Woźniak], Gdańsk, Wojewódzka Biblioteka Publiczna, 1981.
Hłasko J., Nowe powieści M. H. Szpyrkówny, „Gazeta Warszawska” 1929, nr 5.
Jaworski K., "Ciała zmartwychwstanie" - o zapomnianym "studium metapsychicznym Marii Horskiej Szpyrkówny (1893-1977), „Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego”, 2023, T. 36, s. 105-111.
Jaworski K., Maria Horska-Szpyrkówna (1893-1977) i jej rola w powstaniu oraz upublicznieniu tekstu tzw. przepowiedni tęgoborskiej, „Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego”, 2024, t. 37, s. 51-69.
Jaworski K., Maria Horska-Szpyrkówna (1893-1977): kilka przyczynków do biografii pisarki skazanej na zapomnienie, [W:] Literatura popularna, T. 1, Dyskursy wielorakie, red. E. Bartos, M. Tomczok, Katowice, Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, 2013, s. 167-189.
Jaworski K., Maria Horska-Szpyrkówna (1893‒1977) – kilka przyczynków do biografii pisarki skazanej na zapomnienie, [W:] Znani – nieznani, ale zawsze ciekawi: o listach Brunona Jasieńskiego do Stalina, zapomnianym obliczu polskiego futuryzmu i nowych zjawiskach w literaturze popularnej (od Marii H. Szpyrkówny do Philipa K. Dicka i Stephena Kinga), Kraków, Wydawnictwo Attyka, 2018, s. 154‒172.
Kalęba J., Przepowiednia, którą żyli Polacy w czasie wojny, wyszła z Tęgoborza?, „Polska”, 2018, nr 79, s. 30.
Karwacki R., Maria Helena Szpyrkówna (1893-1977), „Gdański Rocznik Kulturalny”, 1986, t. 9, s.82-88.
Kobylański J. W., Szpyrkówna, ja i radziwiłłowskie łosie, „Łowiec Polski”, 1934, nr 28. s. 506-508.
Kobylański J. W., Szpyrkówna, ja i radziwiłłowskie łosie, Warszawa, F. Wyszyński, 1934 [nadbitka].
Kochanowska E., Odeszli w cień, Gdańsk, Wydawnictwo Morskie, 1981.
Kochanowski M., Szpyrkówna Maria, [W;] Poetki przełomu XIX i XX wieku : antologia, red. J. Zacharska [i in.], Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2000, s. 196-199.
Lainé Ch., Les poètes russes de Marya Szpyrkówna, [W:] Poètes polonais, Découvrez les poètes polonais de la Jeune Pologne (20ème siècle). [dostęp: 10.08.2025].
Laskowska J., Życie Literackie w Powojennym Sopocie, „Media Biznes Kultura”,2019, nr 1(6), s. 91-104.
Leszczewicz A., Maria Szpyrkówna i jej Powrót nad Bałtyk, [W:] Dwudziestolecie mniej znane: o kobietach piszących w latach 1918-1939 : z antologią, red. E. Graczyk., Kraków, Wydaw. Libron, 2011, s. 193-205.
Lewestam J., Literaci o lotnictwie, „Lot Polski”, 1930, nr 2, s. 2-4.
Literatura współczesna (1915—1950), [W:] Polska, jej dzieje i kultura : od czasów najdawniejszych do chwili obecnej. T. 3, Od roku 1796-1930, oprac. A. Brücknera [et al.]., Warszawa, nakł. Księgarni Trzaski, Everta i Michalskiego, [1930]. s. 889.
Loew P.O., Das literarische Danzig – 1793 bis 1945, Berlin, Peter Lang Verlag, 2021.
Maj E., Dziennikarki prasy dla kobiet w Polsce 1918-1939: portret zbiorowy na podstawie publicystycznego samoopisu, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2020.
Maj E., (Nie)widoczna obecność starych kobiet w międzywojennej prasie dla Polek, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2023, 1(14), s.165-187.
Marja Szpyrkówna, „Tygodnik Polski”, 1927, nr 42, s. 2.
Naglerowa H., Dziesięć lat pracy literackiej kobiet, „Bluszcz” 1928, nr 46, s. 9-12.
Olkusz K., Materializm kontra ezoteryka : Drugie pokolenie pozytywistów wobec ‘spraw nie z tego świata’, Kraków, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, 2017.
Podhorska-Okołów S., Twórczość literacka współczesnej kobiety polskiej, „Drugi Almanach Świata Kobiecego”, 1927, s. 45-54.
Samborska-Kukuć D., Miniatury litewsko-białoruskie: o nowelach konkursowych Wandy Stanisławskiej i Marii Szpyrkówny, [W:] Pogranicze czyli Polskość : księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Andrzejowi Romanowskiemu, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2022, s. 241-249.
Sarna P., Mariaż ezoteryki z nauką na łamach Wiedzy Duchowej i Lotosu, „Zeszyty Prasoznawcze” 2021, t. 64, nr 1 (245), s. 79‒94.DOI: 10.4467/22996362PZ.21.006.13034
Siedlecka J., Biografie odtajnione : z archiwów literackich bezpieki, Poznań, Zysk i S-ka, 2015.
Siedlecka J., Pan od poezji : o Zbigniewie Herbercie, Warszawa, Prószyński i S-ka, 2002, s. 169-171, 174; 177.
[Sierosławski S.], Poetka nastrojów. „Świat”, 1911, nr 15, s. 7.
Skucha M., Niesytość pragnienia : w kręgu młodopolskiej liryki kobiet, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016.
Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. - 1970 r. T. 4, A-Ż : nazwiska, red. E. Jankowski. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich,1996, s. 685.
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3, R-Ż, red. E. Korzeniewska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964, s. 300-303.
Sołowianiuk P., Jasnowidz w salonie, czyli spirytyzm i paranormalność w Polsce międzywojennej, Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2014.
Szpyrkówna Maria, [W:] Czy wiesz kto to jest ?, red. S. Łoza, Warszawa, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 725.
Szpyrkówna M. H. [W:] Glejc A. K., Glossarjusz okultyzmu z przedmową Józefa Świtkowskiego, Kraków, 1936, s. 78., (Bibljoteka „Lotosu”, nr 3). Szpyrkówna Marja Helena, [W:] Lechicki C., Przewodnik po beletrystyce, Poznań, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1935, s. 336-337.
Szpyrkówna-Horska Maria, [W:] Cmentarz Powązkowski w Warszawie, red. nauk. J. Durko, W. Fijałkowski, H. Szwankowska, Warszawa, Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami imienia Jerzego Waldorffa, 2002, s. 167.
Tarczewski J., Poetka ros i promieni, „Prawda” 1911, nr 18, s. 8.
Walęciuk-Dejneka B., Osamotniona… – z życiowych doświadczeń kobiety w zapomnianej liryce Marii Szpyrkówny, [W:] Samotność – wybór czy los. Literatura i kultura, red. B. Walęciuk-Dejneka, Ł. A. Wawryniuk, Kraków, Aureus, 2016, s. 259-268.
Walęciuk-Dejneka B., Samotność pisarki – Marii Szpyrkówny droga twórcza, [W:] Modele kobiecej samotności: panny, wdowy, rozwiedzione, red. B. Walęciuk-Dejneka, Kraków, Aureus, 2015, s. 205-214.
Wielki konkurs jubileuszowy Ilustrowanego Kuriera Codziennego [...] : uzasadnienia decyzji jury w odniesieniu do powieści wyróżnionych, "Ilustrowany Kurier Codzienny", 1936, nr 153, s. 7.
Winid B., "Ameryka" - pierwsze polskie czasopismo poświęcone Stanom Zjednoczonym (1923-1925), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 1988, 27/2, s. 59-79.
Wojkiewicz R., W spektrum Wyspiańskiego Witraż w poezji Młodej Polski, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2022.
w. s., Krotochwilna literatka, „Głos Prawdy”, 1923, nr 8, s. 127-128.
Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu Nr 1, [poz.] 1437. Szpyrkówna Maria, wszystkie utwory, [W:] Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu : 1 X 1951 r. : tylko do użytku służbowego : No 00305, posł. Zbigniew Żmigrodzki. Wrocław, “Nortom,” 2002, s. 41.
Wykaz nr 3 (książek dla dzieci), [poz.] 506. Szpyrkówna M. Wszystkie utwory, [W:] Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu : 1 X 1951 r. : tylko do użytku służbowego : No 00305, posł. Zbigniew Żmigrodzki. Wrocław, “Nortom,” 2002, s. 74.
Zawiszewska A., Między Młodą Polską, Skamandrem i Awangardą. Kobiety piszące w dwudziestoleciu międzywojennym, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2014.
Ziomek M. J., Czytelnictwo powieści. Najulubieńsi pisarze i najpoczytniejsze książki, „Przegląd Współczesny”, 1931, T. 39, nr 114-116, s. 68-89.
Ziomek M. J., Ze studjów nad czytelnictwem w Polsce. Czytelnictwo w Krakowie, „Przegląd Współczesny”, 1933, T. 44, nr 129-130, s. 100-118; s. 241-253.
 |
|
Z: Sierosławski S., Poetka nastrojów, |
 |
 |
|
| [Afisz] : [Incipit] [1930] Domena publiczna |
[Zaproszenie] : [Incipit:] 1930 Domena publiczna |
|
| STRONY INTERNETOWE | ||
| Maria Horska-Szpyrkówna | Szpyrkówna Horska Maria | |
Autorka biogramu: Beata Walęciuk-Dejneka
Utwór udostępniony na licencji Creative Commons BY-NC Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne 4.0. Tekst licencji
