![]() |
Data urodzenia | 1891-05-19 | ||||||
| Miejsce urodzenia | Będzin | |||||||
| Data śmierci | 1942-05-00 | |||||||
| Miejsce śmierci | KL Ravensbrück * | |||||||
| Pseudonimy i kryptonimy | J.M.; (j.mig.); J.Mig.; Kamil Norden; M.J.M.; (mi); Mi; (Mi); mig; (mig); Mig.; (Mig); mjm; (mjm) |
|||||||
| Powiązania | z Gancwohlów | |||||||
| VIAF ID | 162672079 | |||||||
| Domena publiczna: Narodowe Archiwum Cyfrowe Sygnatura: 1-K-1990 |
* Wg informacji |
|||||||
Redaktorka, dziennikarka, reporterka, literatka, scenarzystka urodzona 19 maja 1891 w Będzinie. Córka Anny Marii Kempińskiej i Józefa Kazimierza Gancwohla. Ukończyła prywatne gimnazjum żeńskie w Krakowie (matura 1908 r.). W latach 1910-1914 studiowała polonistykę i romanistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie studiów należała do młodzieżowego niepodległościowego Związku Filaretów, a w latach 1912-1914 Związku Strzeleckiego.
Około 1914 roku poślubiła Jana Migo (1884-1919), literata, dziennikarza, związanego z redakcjami „Nowej Reformy“, „Nowin“ i „Prawdy“. Zmarł w Krakowie. Oboje używali kryptonimu Mig.
Po wybuchu I wojny światowej Migowie musieli opuścić Kraków z powodu ewakuacji ludności cywilnej. Dotarli do Pragi, skąd Jan Migo przesyłał korespondencję do czasopism krakowskich, a Jadwiga społecznie prowadziła kuchnię dla rannych legionistow i uchodźcow ewakuowanych z Galicji.
Jako autorka J.Migowa zadebiutowała na łamach krakowskich czasopism. Jej utwory (felietony, recenzje, notatki prasowe) oraz tłumaczenia ukazywały się w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym”, „Gońcu Krakowskim”, „Nowej Reformie” i „Nowościach Ilustrowanych”. Znaczną popularność zdobyły Jej felietony.
W latach 1919-1920 redagowała czasopismo Życie i Powieść : dwutygodnik powszechny.
W 1928 roku Jadwiga Migowa przeniosła się do Warszawy, gdzie pracowała jako dziennikarka w „Kurierze Porannym”, „Kurierze Czerwonym”, „Kinie”i „Świecie”, była rownież korespondentką krakowskiego „Światowida”. Drukowała felietony oraz wywiady z pisarzami i aktorami. Pisała również teksty piosenek do utworów Beno Gobena i Georgesa van Parys, Była głównym sprawozdawcą z pokazów mody, konkursów Miss Polonia.
Od 1930 roku była kierownikiem literackim teatru Rajski Ptak w Warszawie.
W Warszawie nawiązała współpracę z wydawnictwem „Ibis”, w którym pod pseudonimem Kamil Norden opublikowała kilkanaście popularnych w tamtym latach powieści romantycznych, m.in. Szczęście przychodzi kiedy chce, Małżeństwo gwiazdy, Miłość o zmierzchu, Kariera Władki Brzózki, jednak większość uległa zniszczeniu oraz zapomnieniu. Powieść Małżeństwo gwiazdy ukazała się ponownie w 2020 r.
Na podstawie powieści Moi rodzice rozwodzą się, drukowanej w odcinkach na łamach „Kuriera Czerwonego”. wspólnie z Anatolem Sternem napisała scenariusz melodramatu pod tym samym tytułem. W 1938 r. powstał film w reżyserii Mieczysława. Krawicza.
Mniej znana jest Jej twórczość dla dzieci. W 1926 r. w krakowskim Wydawnictwie Salonu Malarzy Polskich, w ramach serii książek dla dzieci do czytania i malowania ukazało się sześć książek: Jaś i Zosia w Krakowie; Jaś i Zosia w Poznaniu; Jaś i Zosia w Warszawie; Jaś i Zosia w Wilnie; Jaś i Zosia we Lwowie; Mała menażerja; Nasi przyjaciele.
W 1931 r. Maria Jadwiga Migowa została odznaczona Medalem Niepodległości.
W czasie II wojny światowej, w Warszawie na Nowym Świecie prowadziła jadłodajnię.
W 1942 r. Gestapo aresztowało Jadwigę Migową. Została osadzona w dawnym więzieniu wojskowym, położonym przy ul. Gęsiej, skąd następnie wywieziono Ją do obozu koncentracyjnego. Jadwiga Migowa zginęła w Ravensbrück. Wg informacji zawartych w Yad Vashem – The World Holocaust Remembrance Center J. Migowa ocalała z Holokaustu.
Odznaczenia
W 1931 r. odznaczona Medalem Niepodległości Monitor Polski, 1931, nr 296.
TWÓRCZOŚĆ
29-ty Listopada, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 302.
Aktualne nagrobki, „Kurier Literacko-Naukowy”, 1927, nr 1.
"Antymilitarysta", „Prawda”, 1910, nr 6-7.
"Antymilitarysta", „Nowości Illustrowane „ 1915, nr 47, s. 5-6.
Bywaj dziewczę zdrowe, „Nowości Illustrowane”, 1916, nr 40.
Człowiek z mostu: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938. [Stanowi cz. 2 powieści: Twarze pod szminką].
Dom, którego nie było...: historia osobliwa, „Nowości Illustrowane”, 1923, nr 21-24.
Gdy bocian wraca …, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 56.
Gdy jesienny wiatr powiewa …, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 26.
Goła wiosna : [fragment pt.] Footbolista, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1925, nr 102, s. 36.
Goście Zosi, oprac. Jadwiga Migowa, Kraków, Wydawnictwo Polonia, [post 1904].
Gwiazda i hrabia małżonek. Z. 1-[3], Warszawa, "Ibis", [1938].
Historia sukni, „Kurier Literacko-Naukowy”, 1928, nr 21.
Hrabia małżonek: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938.
Ideały, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 90.
Jak "malaria" krakowska jedzie na świeże powietrze, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 176.
Jak Michała Pałkę w Nowy Rok diabli brali …, „Goniec Krakowski”, 1921, nr 1.
Jego kobiety: powieść, Warszawa, "Ibis", 1939. [Stanowi cz. 2 powieści pt.: Kobieta płaci].
Joe i Dorrit: (Amerykańska historya), „Życie i Powieść”, 1920, nr 4, 5-8.
Józiom i Józkom, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 79.
Kariera Władki Brzoskówny: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938.
Kobieta płaci: powieść z życia współczesnej Warszawy, „Express Poranny”, 1936, nr 115-265.
Kobieta płaci...: powieść, Warszawa, "Ibis", 1939.
Król tenorów: powieść, Warszawa, "Ibis", 1939. [Stanowi cz. 2 powieści "Wysokie C"].
Lady Władka: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938. [stanowi cz. 2 powieści "Kariera Władki Brzoskówny, cz. 3 wyszła pod tyt.: "Rozeszły się ich drogi"].
Małżeństwo gwiazdy: powieść, „Express Poranny”, 1935, nr 172-205.
Małżeństwo gwiazdy: powieść, „Express Poranny”, 1936, nr 1-20.
Małżeństwo gwiazdy: powieść, T. 1, Warszawa, "Ibis", 1938.
Małżeństwo gwiazdy: powieść, T. 2, Warszawa, "Ibis", 1938.
Małżeństwo gwiazdy, T. 1, Zawodzie, Nawias, cop. 2020.
Małżeństwo gwiazdy, T. 2, Zawodzie, Nawias, cop. 2020.
Marcowy kawaler, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 87.
[Migawki], „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 55; 70; 82; 88; 92; 101; 104; 179; 186-187; 189; 190; 192; 199; 201; 203; 270.
Miłość o zmierzchu: powieść, „Express Poranny”, 1939, nr 111-241.
Moi rodzice rozwodzą się: powieść, „Express Poranny”, 1938, nr 23-131.
Moi rodzice rozwodzą się: powieść, Warszawa, F. Hoesick,1939.
Odmłodzenie dra Wyrobkówny [!]: (powieść fantastyczna), „Nowości Illustrowane”, 1912, nr 12-19.
Ojciec chce odejść ...: powieść z życia współczesnej Warszawy, „Express Poranny”, 1937, nr 86-175.
Panterka: powieść współczesna, „Nowości Ilustrowane”, 1921, nr 35, s. 6; nr 36, s. 6; nr 37, s. 6; nr 38, s. 6; nr 39, s. 6; nr 40, s. 6; nr 41, s. 6; nr 42, s. 6; nr 43, s. 6; nr 45, s. 6; nr 46, s. 5; nr 47, s. 5; nr 51, s. 7; nr 52, s. 11; 1922, nr 3, s. 6; nr 7-8; nr 10, s. 7; nr 13, s. 7; nr 15, s. 7; nr 17, s. 6; nr 18, s. 6; nr 21, s. 6.
Pierwszy śnieg, „Nowiny”, 1913, nr 10.
Plotka krakowska, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 71.
Poeta w maju, „Nowa Reforma”, 1925, nr 116.
Powrót Wacława: powieść, Warszawa, "Ibis", 1939. [Stanowi cz. 3 powieści pt.: Kobieta płaci].
Pożegnanie r. 1925, „Kurier Literacko-Naukowy”, 1926, nr 1.
Rozeszły się ich drogi: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938.
Rozrywki wakacyjne: książeczka dla dobrych dzieci, [S.l.], [s.n.], ca 1920.
Sentymentalny złodziej, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 189.
"Sucha" Polska, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 41.
Sezonowa miłość, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 207.
Szczęście przychodzi, kiedy chce ...: powieść, „Express Poranny”, 1938, nr 244-360.
Szczęście przychodzi, kiedy chce ...: powieść, „Express Poranny”, 1939, nr 1-2.
Szczęście przychodzi kiedy chce: powieść, [T. 1], Warszawa, Wydawnictwo "Ibis", 1939.
Szczęście przychodzi kiedy chce: powieść, [T.] 2, Warszawa, Wydawnictwo "Ibis", 1939.
Świat futurystyczny, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 2.
Tak cicho! …, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 64.
Troska, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 142.
Twarze pod szminką: II część powieści "Małżeństwo gwiazdy", „Express Poranny”, 1936, nr 21-114.
Twarze pod szminką: powieść, Warszawa, "Ibis", 1938.
Tylko jeszcze stara gwardia, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 29.
W kalejdoskopie, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 200-201.
Wesołe chwile: wierszyki dla dzieci, [S.l.], [s.n.], ante 1939.
Wiosna, miłość i katar, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 62.
Wojna w powietrzu w przyszłości, „Kurier Literacko-Naukowy”, 1926, nr 41.
Wysokie C: powieść, „Express Poranny”, 1937, nr 176-276.
Wysokie "C": powieść, Warszawa, "Ibis", 1938.
Z rozmyślań przedświątecznych, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 102.
Zawsze samotna: obrazek z ostatnich dni, „Nowości Illustrowane”, 1915, nr 49, s. 5-6.
"Ze starego", „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1922, nr 80.
Żyje, „Nowości Illustrowane”, 1916, nr 3-4.
Wywiady
Choromański M., Rozmowa z M. Choromańskim, rozm. przepr. (Mi), „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1934, nr 61.
Dąbrowska M., Maria Dąbrowska o nagrodzie i swej pracy, rozm. przepr. Mig., „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1934, nr 1.
Irzykowski K., Branża filmowa w Polsce to mafia mówi Karol Irzykowski, rozm. przepr. J. M., „Światowid”, 1934, nr 21
Kawecki Z., 20 minut z Zygmuntem Kaweckim, rozm. przepr. J. Migowa, „Światowid”, 1933, nr 10.
O błędach filmu polskiego mówią reżyserzy filmowi, rozm. przepr. J. M., „Światowid”, 1934, nr 23.
Orlicz M., Pomnikowe dzieło o "Polsce dzisiejszej", rozm. przepr. Jadwiga Migowa, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1927, nr 110.
Smosarska J., Film to hazard mówi Jadwiga Smosarska, rozm. przepr., J. M., „Światowid”, 1934, nr 25.
Wielopolska M. Jehanne, Maria Jehane Wielopolska o błędach filmu polskiego, rozm. przepr., J. M., „Światowid”, 1934, nr 22.
Inne utwory
Jak we śnie: valse boston, Współtwórca: Migowa, Maria Jadwiga (1890-1942) Słowa; Samson, Joseph (1888-1957) Aranżacja, Warszawa, Wydawnictwo muzyczne "Maska", [ok. 1920].
Nicpoń: walc z f-mu "Nicpoń"; Nikt zmusić mnie nie może: foxtrot z f-mu "Nicpoń", Twórca: Parys, Georges van (1902-1972), Współtwórca: Harris, Albert (1911-1974) Wykonanie; Migowa, Maria Jadwiga (1890-1942) Słowa; S.l., Sample Record, [1930].
Tłumaczenia
Averčenko A. T. [Awerczenko Arkadjusz], Dlaczego tak wielu mamy spekulantów?, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1923, nr 201.
Averčenko A. T. [Awerczenko Arkadjusz], Historia o człowieku, który miał szczęście, „Nowa Reforma”, 1925, nr 151, s. 1-2.
Averčenko A. T. [Awerczenko Arkadjusz], Rosyjscy Robinsonowie, „Figlarz”, 1918, nr 5.
Averčenko A. T. [Awerczenko Arkadjusz], Zjadacz serc [Djalog majowy], „Nowa Reforma”, 1925, nr 124, s. 1.
Barbusse H., Wszystko dla zemsty, „Nowa Reforma”, 1914, nr 321, s. 2.
Bruno-Ruby J., Ten, który zwyciężył śmierć …, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 139-222
Docquois G., Pośrednik, „Życie i Powieść”, 1920, nr 8, s. 10-11.
Frank P., Grand Hotel: farsa w trzech aktach, przekład J. Migowej. [Rękopis] [1931].
Frank P., Grand Hotel (Va banque): farsa w trzech aktach, przekład J. Migowej, [Rękopis] [1933].
Gaubert E., Serce Polki, „Głos Narodu”, 1914, nr 160.
Gaubert E., Za późno …, „Głos Narodu”, 1914, nr 168.
Kampf L., Aktorka, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 257-158; nr 260.
Kampf L., Królowie, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 243-244; nr 246-247.
Kipling R., On, ona i... żona, „Nowa Reforma”, 1914, nr 314, s. 2.
Kuprin A. I., Kwestia mieszkaniowa, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 29.
Lamaitre J., Cudowna przemiana: (legenda), „Głos Narodu”, 1914, nr 84.
Lengyel M., Antonja (Noc Antonji): komedja w 3 aktach, 4 obrazach, tłom. J. Migowa, [Rękopis] 1925.
Marchand L., "In extremis", „Goniec Krakowski”, 1920, nr 76.
Molnar F., Wyrzucony za drzwi, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 298.
Morgenstern G., Gejsza, „Goniec Krakowski”, 1921, nr 20.
Nemirovič-Dančenko V. I., Miłość i kobiety, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1926, nr 90.
Neruda J., Wampir, „Głos Narodu”, 1916, nr 109.
Picard A., Wdzięczność starej panny: (opowiadanie człowieka, który ją ocalił), „Figlarz”, 1919, nr 5.
Rosny J. H., Podwójne życie Piotra de Givreuse, „Nowości literackie”, 1918, nr 17-35. [Pseudonim zbiorowy. - Nazw. aut.: Séraphin Justin François Boex, Joseph-Henri-Honoré Boex].
Swatka, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1924, nr 185.
Thibault P., Ku sławie, „Życie i Powieść”, 1920, nr 9, s. 6.
Thibault P., Zbawca: (humoreska), „Figlarz”, 1917, nr 1.
Thibault P., Zbawca, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 313.
Thoma L., Z pamiętnika urwisza-gimnazyalisty: wujaszek Franio, „Życie i Powieść”, 1920, nr 3, s. 15.
Zamacoïs M., Kwestia mieszkaniowa, „Goniec Krakowski”, 1920, nr 117.
Redakcja czasopisma
Życie i Powieść : dwutygodnik powszechny / [red. odp. Marya Jadwiga Migowa]. Kraków, Wacław Grabiański, 1919-1920.
BIBLIOGRAFIA
Boruszkowska I., Akuszerki awangardy: kobiety a początki nowej sztuki, „Pamiętnik Literacki”, 2019, z. 3, s. 5-14. DOI: 10.18318/pl.2019.3.1
Broniewski S., Kopiec wspomnień, Kraków, Wydaw. Literackie, 1959, s. 404.
Gaczoł E., Gellner J., Wątki żydowskie w fotografii ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Część I. Fotografie do 1939 roku, „Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Krakowa”, 2017, nr 35, s. 285-364. DOI: 10.32030/KRZY.2017.18
Grzybowska J., Migowa Maria Jadwiga (1890 lub 1891-1942), [W:] Polski słownik biograficzny, T. 21, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976, s. 50.
Hen J., Nowolipie. Najpiękniejsze lata, Wyd. 2., Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2011, s. 218–219.
Januszewski B., Kino pod okupacją: wojenne losy i postawy polskich filmowców (1939-1945), Gdańsk; Warszawa, Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2021.
Jadłodajnia J. Migowej, „Kurjer Wileński = Vilniaus Kurjeris”, 1940, nr 51, s. 10.
Krytyka artystyczna kobiet: sztuka w perspektywie kobiecego doświadczenia XIX-XXI wieku, red. nauk. B. Łazarz, J. M. Sosnowska, Warszawa, Instytut Sztuki PAN, 2019.
Kuźnik G., Niesamowite losy będzinian: Jadwiga Migowa - zapomniana literatka z Będzina [online]. Wiadomości naszemiasto.pl – Będzin [dostęp: 8.10. 2024]. Dostępny w internecie:https://bedzin.naszemiasto.pl/niesamowite-losy-bedzinian-jadwiga-migowa-zapomniana/ar/c13-1407883
Lipski J. J., Józef: Warszawscy "Pustelnicy" i "Bywalscy" : felietoniści i kronikarze, T. 2, 1900-1939, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973, s. 338-340.
Migowa Jadwiga [W:] Sztuka i kultura: notes do czytania = Art and culture: notebook for reading, oprac. E. Mańkowska-Grin; tł. i red. w j. ang. K. Janusik, Kraków, EMG 2020, s. 64.
Migowa Maria Jadwiga, [z d.Gancwahl, [pseud.: Norden Kamil]. [wzm.biogr.] [W:] Borowiec P., Jesteśmy głosem milionów : dzieje krakowskiego wydawnictwa i koncernu prasowego Ilustrowany Kurier Codzienny (1910-1939), Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2005, s. 244.
Migowa z Gancwohlów Maria Jadwiga, [W:] Czy wiesz kto to jest ?, red. S. Łoza, Warszawa, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 487.
Moja droga do dziennikarstwa : wspomnienia dziennikarzy polskich z okresu międzywojennego (1918-1939), oprac. Jerzy Łojek, Warszawa, Państwowe Wydaw. Naukowe, 1974.
Olszewicz B., Lista strat kultury polskiej ! (1939-1945), XIV, „Tygodnik powszechnTygodnik powszechny”, 1945, nr 34, s. 6.
Poskuta-Włodek D., Trzy dekady z dziejów sceny: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w latach 1914-1945, Kraków, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Księgarnia Akademicka, 2001, s. 166-167.
Rogoż M., Kraków i Lwów jako ośrodki wydawnicze Literatury dla dzieci i młodzieży w dwudziestoleciu międzywojwnnym, [W:] Kraków - Lwów : książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, T. 9, cz. 1, red. H. Kosętka, B. Góra, E. Wójcik, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009, s. 134-147. http://hdl.handle.net/11716/2890
Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. - 1970 r., T. 4, A-Ż., red. E. Jankowski, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 449-450.
Szymański E., Oda na cześć: do Tadeusza Dołęgi i Kamila Nordena, „Szpilki”, 1938, nr 45/47, s. 4.
Sztuka i kultura : notes do czytania = Art and culture : notebook for reading, oprac. E. Mańkowska-Grin, Kraków, EMG, 2020, s. 64-65.
Uryniak A., „Polskie kino lat 30. jako ślad rzeczywistości. Emancypacja kobiet”, „Kwartalnik Filmowy”, nr 92, 2015, s. 43–60.DOI: 10.36744/kf.2263
![]() Z: Czy wiesz kto to jest ?, red. S. Łoza, Warszawa, Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 487 |
|
|
|
|
FILM POLSKI |
Autorka biogramu: Karolina Byszewska
Utwór udostępniony na licencji Creative Commons BY-NC Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne 4.0. Tekst licencji





